نقش شایعه در عملیات روانی و راه‌کارهای مقابله با ترویج آن در ناجا

شایعه و شایعه‌پراکنی همانند میکروب‌ها قدرتمندند. افرادی با آگاهی کمتر و بصیرت و اراده‌ ضعیف، در مقابل میکروب شایعه، قدرت و توان مقابله ندارند و بر اثر ناآگاهی، اندک‌اندک سوءظن در وجودشان رسوخ می‌کند و در نخستین برخورد و شنیدن نخستین شایعه، آن را باور می‌کنند و به‌تدریج آن‌چنان در مقابل شایعه‌ها بی‌اراده خواهند شد که توان برخورد درست با آن را نخواهند داشت. شایعه در زمان‌های متفاوت صورت‌های گوناگون به خود می‌گیرد و متناسب با شرایط حاکم بر حرکت‌های جامعه شکل می‌پذیرد. به‌ویژه در ناجا، این شایعه‌ها خطرها و تهدیدهای دوچندانی دربر خواهد داشت و چه بسا آسیب‌ها و خطرهای جبران‌ناپذیری در پی داشته باشد. نمونه‌ا‌ی از این تهدیدها عبارت‌اند از: برهم‌زدن نظارت و تعادل حرکت برای مطلوب شدن زمینه‌های گوناگون سیاسی، اقتصادی، نظامی و ...؛ نامتعادل‌کردن و به‌خطرانداختن فضای ناجا، به عبارت دیگر، ایجاد فضای ناسالم اجتماعی در سطح یگان؛ گسترش ناامنی، ترس، اضطراب و نگرانی در بین کارکنان، به‌ویژه کارکنان وظیفه و تازه‌وارد؛ انحراف افکار کارکنان از مقصد و ماموریت اصلی به سوی هدف‌های خبری و مسائل غیرضروری؛ درگیرشدن مسئولان و فرماندهان و تلاش‌های آنان برای شناسایی منبع شایعه و مقابله با آن؛ صرف انرژی بیشتر کارکنان ناجا برای انتقال و گسترش شایعه؛ از این رو، در این مقاله برآنیم که با روش توصیفی و تحلیلی، نقش شایعه در عملیات روانی را بررسی کنیم و با تبیین راه‌کارهای مقابله با شایعه در ناجا، به کارکنان خود بیاموزیم «شایعه» پدیده‌ای غیرقابل اعتماد است؛ «شایعه» اغلب دروغ و بی‌اساس است؛ هیچ فرد هوشیار دارای عقل و منطقی به آن اعتنا نمی‌کند؛ «شایعه» ممکن است ابزار تبلیغ‌های دشمنان دین و کشور ما باشد؛ مانع رشد اخلاق و معنویت است؛ «شایعه» زمینه‌ساز بی‌تفاوتی و رفتارهای ناسنجیده است.