عوامل موثر بر قاچاق کالا و تاثیر آن بر امنیت اقتصادی (مطالعه موردی: استان هرمزگان)

زمینه و هدف: قاچاق کالا به‌عنوان یک پدیده شوم اجتماعی، تاثیر چشمگیری بر امنیت اقتصادی کشورها دارد و یکی از مولفه‌های مهم فساد اقتصادی است. این پدیده، یک تهدید جهانی برای امنیت اقتصادی به‌شمار می‌رود. پیش‌شرط اساسی برای مبارزه با قاچاق، شناسایی عواملی است که به شکل­گیری آن منجر می­شود. پژوهش کنونی با هدف بررسی عوامل موثر بر قاچاق کالا و تاثیر آن بر امنیت اقتصادی انجام شده است.روش: این پژوهش با روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسش‌نامه انجام شده است که اعتبار پرسش‌نامه به روش صوری و پایایی آن به کمک آماره آلفای کرونباخ سنجیده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل قاچاقچیان دارای سابقه قاچاق کالا در استان هرمزگان بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و دردسترس، 200 نفر مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از جمع‌آوری پرسش‌نامه‌ها، داده‌ها به‌وسیله نرم‌افزار آماری اس‌پی‌اس‌اس تحلیل شد. ابتدا جدول‌های مربوط به آزمون فرضیه‌ها و سپس معادله پیش‌بینی مربوط به رابطه متغیرهای مستقل تاثیرگذار بر قاچاق کالا و امنیت اقتصادی، محاسبه شد.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که عوامل اجتماعی، فرهنگی، ساختاری، اجرایی- مدیریتی، جغرافیایی و همچنین شاخص‌های امنیت اقتصادی (ثبات سیاسی، سلامت نظام حقوقی، سلامت نظام اداری و خشونت سیاسی) بر قاچاق کالا تاثیر دارد. در تحلیل رگرسیون گام به گام، پس از وارد شدن همه متغیرها، درنهایت هفت متغیر که شامل متغیرهای ثبات سیاسی، سلامت نظام حقوقی، عوامل جغرافیایی، عوامل اجتماعی، سلامت نظام اداری، عوامل فرهنگی و عوامل ساختاری می‌باشد، وارد معادله رگرسیون شد و با توجه به مقدار ضریب تعین، این متغیرها 6/96 درصد از تغییرهای متغیر وابسته را تبیین نمودند.نتایج: با افزایش قاچاق کالا، سلامت نظام حقوقی، سلامت نظام اداری و ثبات سیاسی کاهش می‌یابد و از طرفی با افزایش قاچاق کالا، میزان خشونت سیاسی افزایش می‌یابد. بنابراین وجود فشارهای اقتصادی، نظام اداری ناسازگار و ضعف در نظام حمایتی، نظارتی می‌توانند بر افزایش قاچاق کالا و به تبع آن بر امنیت اقتصادی، تاثیرات عمده‌ای داشته باشند.

factors affecting goods smuggling and its impact on economic security(case study: hormozgan province

background and aim: smuggling of goods as a sinister social phenomenon has a significant impact on the economic security of countries and it is one of the important components of economic corruption, it is considered a global threat to economic security. the basic prerequisite for combating smuggling, is to identify the factors that lead to its formation. the current research was conducted with the aim of investigating the factors affecting the smuggling of goods and its effect on economic security.method: the statistical population includes smugglers with a history of goods smuggling in hormozgan province, who were selected as a sample by a total number of 200 people using a targeted and available sampling method. this research was done by survey method and using questionnaire technique that validity of the questionnaire was measured by the formal method and its reliability was measured with the help of cronbach’s alpha statistic. after collecting the questionnaires, the data was analyzed by spss statistical software. first, the tables related to hypothesis testing were calculated, and then the prediction equation related to the relationship between independent variables affecting goods smuggling and economic security was calculated.results: the results of the research showed that social, cultural, structural, executive-management, geographical factors as well as economic security indicators (political stability, legal system health, administrative system health, political violence) have an effect on goods smuggling. in the step-by-step regression analysis, after entering all the variables, finally seven variables which include the variables of political stability, health of the legal system, geographical factors, social factors, health of the administrative system, cultural factors and structural factors were entered into the regression equation and with according to the coefficient of determination (r2), these variables explained 96.6% of the changes in the dependent variable.conclusion: it can be said that with the increase in the smuggling of goods, the health of the legal system, the health of the administrative system and political stability will decrease and on the other hand, with the increase in smuggling, the amount of political violence increases. therefore, the existence of economic pressures, inconsistent administrative system, weakness in the support, monitoring and law enforcement system can be the main factors in the increase of goods smuggling and consequently have major effects on economic security.the results of the research showed that there is a significant relationship between factors of social, cultural, structural, executive-management and geographical with the smuggling of goods. also, there is a significant relationship between economic security indicators (political stability, legal system health, administrative system health, political violence) and goods smuggling. in the step-by-step regression analysis, after entering all the variables, finally seven variables which include the variables of political stability, health of the legal system, geographical factors, social factors, health of the administrative system, cultural factors and structural factors were entered into the regression equation and with according to the coefficient of determination (r2), these variables explained 96.6% of the changes in the dependent variable.