پدیده کوچه نشینی و تاثیر آن بر نظم و امنیت اجتماعی

زندگی مسالمت‏آمیز افراد در یک جامعه، تنها در صورت رعایت قواعد مشترک ممکن می‏شود. اما باید این قواعد مشترک واجد ویژگی‏هایی باشند که بتوانند به هدف برسند. یکی از اصلی‏ترین چارچوب‏های تعریف این قواعد، انطباق و تناسب مسایل فرهنگی و پدیده‏های اجتماعی با روح حاکم بر نظم‏اجتماعی است.«کوچه نشینی» یکی از آن مسایلی است که باید با ارزش‏ها و هنجارهای فرهنگی جامعه بررسی شود. امروزه این پدیده که عقبه فرهنگی و تاریخی نیز با خود به همراه دارد موضوعی است که در گوشه و کنار اغلب شهرها دیده و به دلیل دگرگونی‏های فرهنگی و تغییر در سبک‏زندگی، به مرور تبدیل به یک ناهنجاری اجتماعی می‏شود. علت اصلی کوچه‏نشینی را باید در فراغت و نوع به کارگیری اوقات‏فراغت جستجو کرد که درباره آن به موضوع پرداخته‏ایم. آنچه مهم است تعامل کوچه‏نشینی و مسیله نظم‏اجتماعی است که می‏تواند جزی بخش ناپیدایی از نظم و امنیت‏شناخته‏شود. تردیدی‏نیست عامل‏فرهنگ ‏نقش‏اساسی در شکل‏گیری‏مساله‏کوچه‏نشینی داشته است لیکن دگرگونی‏های اجتماعی نیز جزی مسایلی هستند که می‏توانند در تغییر ذایقه‏های فرهنگی افراد جامعه موثر بوده و پدیده‏هایی مانند کوچه‏نشینی زنان را دچار تحولات نگرشی و از هنجار به ناهنجار تبدیل کنند. همان تحولاتی که درباره کوچه‏نشینی مردان نیز اتفاق افتاده است. این مقاله می‏کوشد به بررسی مسیله کوچه‏نشینی و توصیف انگیزه زنان کوچه‏نشین در شهر یزد پرداخته و در نهایت به علل وجودی و آسیب‏های این پدیده بپردازد.به همین منظور بر‏اساس نمونه ای 144نفری از بین زنان در محلات قدیمی شهر یزد موضوع کوچه‏نشینی و تاثیر آن بر مقوله نظم و امنیّت اجتماعی بررسی شده است. روش نمونه‏گیری این پژوهش، نمونه‏گیری دومرحله‏ای خوشه‏ای- تصادفی ساده بوده است. برای گردآوری اطلاعات از شیوه پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. یافته‏های تحقیق نشان دادند بیش از 39 درصد زنان در کوچه می‏نشینند. متوسط زمان کوچه‏نشینی زنان بیش از 6 ساعت در هفته بوده است. تقریباً 56.3 درصد کسانی که در کوچه می‏نشینند امکان استفاده از فضاهای تفریحی یا ورزشی را در محل خود ندارند. بر‏اساس نتایج آزمون من ویتنی بین متوسط تحصیلات، سن، تعداد فرزندان، وضعیت اقتصادی، زمان تماشای‏برنامه‏های‏تلویزیونی زنان‏کوچه‏نشین و زنان دیگر تفاوت معنی‏داری وجود دارد. مهمترین دلیل کوچه‏نشینی احساس تنهایی(36 درصد) و مهمترین موضوعی که زنان در کوچه‏نشینی‏ها با خود در میان می‏گذارند مسایل‏خانوادگی (32 درصد) عنوان شده است. مهمترین انگیزه زنان کوچه‏نشین درد دل‏کردن و دیدن همدیگر(20 درصد و20 درصد) عنوان شده است. در نهایت مهمترین عارضه کوچه‏نشینی از دیدگاه زنان کوچه‏نشین، غیبت(47 درصد) و اتلاف وقت (16 درصد) بیان شده است.