بررسی عوامل موثر بر نظم‌گریزی در حوزه مبلمان شهری(مورد مطالعه: شهر رشت)

زمینه و هدف: هنجارهای اجتماعی در هر جامعه‌ای مشخص می‌کنند که افراد چه نوع رفتاری را باید در پیش گیرند و از چه رفتاری بپرهیزند و بدین‌ترتیب، نظم را حاکم می‌سازند. نظم‌گریزی در حوزه مبلمان شهری به‌عنوان یک ناهنجار، بیشتر متوجه امکانات و تسهیلات شهری است. در این پژوهش به بررسی عوامل اجتماعی و روانی اثرگذار بر نظم‌گریزی در حوزه مبلمان شهری پرداخته می‌شود.روش‌شناسی: پژوهش کنونی از نوع کمی است و از تکنیک پیمایش و ابزار پرسش‌نامه محقق‌ساخته برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است. در این پژوهش دو نوع جامعه آماری وجود دارد: جامعه آماری نخست شامل نوجوانان و جوانان (1530 سال) غیربزهکار شهر رشت و جامعه آماری دوم شامل نوجوانان و جوانان بزهکار 15 تا30 ساله‌ای است که در مراکز بازپروری، زندان‌ها و کانون‌های اصلاح و تربیت شهر رشت نگهداری می‌شوند. جامعه آماری نخست براساس داده‌های سرشماری سال 1395، 271858 نفر و جامعه آماری دوم 21 نفر است. در نمونه‌گیری از جامعه آماری اول، از روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای و در نمونه‌گیری از جامعه آماری دوم، از روش تمام‌شماری استفاده شده است. حجم نمونه در جامعه آماری نخست با توجه به فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شد، اما به‌منظور پیشگیری از ریزش پرسش‌نامه‌ها به 400 نفر ارتقا داده شد.یافته‌ها: براساس یافته‌های پژوهش، نظم‌گریزی در حوزه مبلمان شهری در نوجوانان و جوانان بزهکار بیشتر از نوجوانان و جوانان غیربزهکار است. با توجه به ضریب تعیین (r2=0.677)، متغیرهای مستقل 67 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. بر این اساس و با افزایش احساس خوشبختی، ارتقاء شرایط آموزش، ارتقاء شرایط زندگی، ارتقاء خاستگاه اقتصادی و اجتماعی و ارتقاء بُعد اعتقادی دینداری، نظم‌گریزی در حوزه مبلمان شهری کاهش و با افزایش احساس افسردگی، اجحاف، تبعیض و انزوای فردی، نظم‌گریزی در حوزه مبلمان شهری افزایش می‌یابد.نتیجه‌گیری: بی‌گمان برخورداری از شهروندانی که نسبت به حقوق و وظایف خود آگاه باشند و خود را نسبت به سرنوشت جامعه خویش مسئول دانسته و در امور مختلف آن مشارکت کنند، ضامن حفظ نظم و ارتقاء آن در جامعه خواهند بود. پایبندی به نظم اجتماعی، زمانی پایدار خواهد بود که به امری درونی تبدیل شود. البته درونی‌شدن این امر تا حدود زیادی متاثر از عوامل بیرونی است. به‌عبارتی بین عوامل روانی و اجتماعی اثرگذار بر پدیده نظم‌گریزی در حوزه مبلمان شهری در شهر رشت، رابطه پویایی وجود دارد.

The study of effective factors on orderevading in the field of urban furniture (Case study: Rasht city)

Background and Purpose: In any society, social norms determine what kind of behavior should be adopted and which ones should be avoided by individuals and thus order is prevailed. Orderevading in the field of urban furniture, as an anomie, is more common directed to seats and buses of city, post offices and telephones, and so on. The present research studies the social and psychic factors affecting Orderevading in the field of urban furniture in Rasht.Method: The present research is typically a quantitative one and the survey technique and researchermade questionnaire were used for collecting data. There are two types of statistical population in this research: The first one includes the nondelinquent adolescents and young people (1530 years old) of Rasht and second one includes juvenile delinquents (1530 years old) who are kept in rehabilitation centers, prisons and correctional centers in Rasht. The first statistical population based on the census data of 2016 is 271858 people and the second one is 21 people. In the sampling of the first and second statistical population respectively the quota sampling and the census method were used. The sample size in the first statistical population was calculated 384 people according to Cochran’s formula, but in order to prevent the falling of the questionnaires, it was increased to 400 people.Findings: According to the research findings, orderevading in the field of urban furniture is more common in delinquent adolescents and young people than nondelinquent ones. According to the coefficient of determination (R2 = 0.677), the independent variables explain 67% of the changes in the dependent variable. Thus, by increasing the feeling of happiness, improving the conditions of education and living conditions, promoting the socioeconomic status and belief dimension of religiosity, orderevading in the field of urban furniture is decreased and by increasing feelings of depression, abuse, discrimination and personal isolation, orderevading in the field of urban furniture is increased.Conclusion: Undoubtedly, having citizens who are aware of their rights and duties and consider themselves as responsible for the fate of their society and participate in its various affairs, will guarantee the maintenance and promotion of order in the society. Commitment to social order will be sustained if it becomes internal. Of course, the internalization of this matter is highly affected by external factors. In other words, there is a dialectical relationship between psychological and social factors affecting the orderevading in the field of urban furniture in Rasht.