موانع اساسی تحقق پیشگیری از جرایم سایبر

مقدمه: فضای سایبر به دلیل قابلیت‌ها و ویژگی‌های شگفتی‌ساز خود زمینه‌های سهولت ارتکاب جرم، فرامرزی شدن جرائم، کم شدن سن مجرمان، گستردگی خسارت و کثرت بزه‌دیدگان را در کنار ایجاد گمنامی فراهم کرده است؛ در این وضعیت، شناسایی موانع پیشگیری از جرائم سایبر در به‌کارگیری راهبردهای اثربخش، برای کنترل قابلیت‌های یادشده موثر خواهد بود؛ بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی اساسی‌ترین موانع تحقق پیشگیری از جرائم سایبری است. روش: پژوهش حاضر از منظر روش‌شناسی، با رویکرد کیفی انجام شده است. مشارکت‌کنندگان پژوهش شامل کلیه خبرگان و صاحب‌نظران حوزه پیشگیری از جرائم سایبری در قوه قضائیه و سایر سازمان‌ها هستند که با آن‌ها مصاحبه شد. نمونه‌گیری در این پژوهش به‌صورت هدفمند انجام و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه پیدا کرد. داده‌های به‌دست‌آمده به روش «تحلیل مضمون» تحلیل شدند. برای اطمینان از اعتبار داده‌های پژوهش، از نظرات اساتید صاحب‌نظر در حوزه پژوهش استفاده شد، ضمن این‌که متن مصاحبه‌ها به همراه کدهای به‌دست‌آمده در اختیار تعدادی از صاحب‌نظران قرار گرفت و پس از تایید آنان، تحلیل مصاحبه‌ها ادامه یافت. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش، موانع اساسی تحقق پیشگیری از جرائم سایبر در هفت حوزه اصلی موانع اجتماعی، موانع ساختاری، موانع علمی آموزشی، موانع فرهنگی، موانع مدیریتی، موانع حقوقی قضایی و موانع فنی قرار دارند. در این میان، بر اساس تعداد مانع قرار گرفته در هر حوزه، به ترتیب، موانع در حوزه مدیریتی شامل 27 مانع، موانع حقوقی و قضایی شامل 19 مانع، موانع فرهنگی شامل 18 مانع، موانع فنی شامل 13 مانع، موانع ساختاری شامل 9 مانع، موانع علمی آموزشی شامل 3 مانع و موانع اجتماعی نیز شامل 3 مانع هستند. نتیجه‎گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش برای پیشگیری از جرائم فضای سایبر، در دو سطح می‌توان نسبت به حذف موانع اقدام کرد: نخست، با تدابیر راهبردی و بلندمدت از طریق برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری در سطح کلان کشور اقدام به رفع ریشه‌ای موانع کرد تا جرائم این فضا کاهش یابد. دوم، به‌صورت مستقیم از طریق اقدامات ایجابی یا سلبی، تدابیر زودبازده را به‌صورت مستقل و متمرکز سامان‌دهی کرد تا بتوان از گسترش جرائم در فضای سایبر پیشگیری کرد.

Basic obstacles for Realizing the prevention of cyber crime

Introduction: Features Cyber ​​space has been provided with anonymity due to its marvelous capabilities and, the ease of committing crime, the transgression of crimes, reduction of the age of the perpetrators, the extent of the damage and the plight of the victim. The barriers to cybercrime prevention will be effective in using effective strategies to control these capabilities. Therefore, the main objective of the present study is to identify the most important obstacles to the realization of cybercrime prevention. Method: The present study was conducted from a methodological point of view, with a qualitative approach. The interviewed research participants include all experts in the field of crime prevention in the judiciary and other organizations. Sampling was done purposefully and continued until theoretical saturation. The data was analyzed using "thematic analysis" method. In order to ensure the validity of research data, the views of professors of the scholars in the field of research were used, while the text of the interviews along with the codes was available to a number of experts, and after confirmation, the analysis of the interviews continued. Findings: According to research findings, the main obstacles to the realization of cyber crime prevention are seven main areas of social barriers, structural barriers, educational barriers, cultural barriers, administrative barriers, judicial barriers and technical barriers. Based on the number of obstacles encountered in each area, barriers in the area of ​​management include 27 obstacles, legal and judicial barriers including 19 barriers, cultural barriers including 18 obstacles, technical obstacles including 13 barriers, structural barriers including 9 obstacles, scientific obstacles Training including 3 obstacles and social barriers also includes 3 obstacles. Conclution: According to the research findings, to prevent cyber crime, two levels can be used to remove barriers: First, through strategic and longterm measures through planning, policymaking and decisionmaking at the macro level of the country should reduce crimes of this area . The second, through direct or indirect action, systematically regulates earlyaction measures to prevent the spread of crime in cyberspace.