دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در عراق و پیامدهای امنیتی آن (موردمطالعه: معاودین)

مقدمه: در سال‌های اخیر قدرت سخت تا حدود زیادی وجه اعتباری خویش را از دست داده و رویکردهای نرم‌افزاری از اهمیت بیشتری برخوردار شده‌اند. در این فضا، کشورها در حوزه سیاست خارجی خود با اقتضائات نوظهوری مواجهه شده‌اند که ازجمله آن‌ها می‌توان به اضافه گشتن رُکن چهارم دیپلماسی (فرهنگی) به ارکان سه‌گانه قبلی (سیاسی، اقتصادی و امنیتی) اشاره نمود. این مقاله باهدف واکاوی نقش و جایگاه معاودین در دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در عراق صورت پذیرفته است و از این رهگذر، می‌کوشد پیامدهای امنیتی آن را شناسایی و تبیین نماید. روش: روش پژوهش در این مقاله، کیفی از نوع توصیفی تحلیلی و نوع پژوهش، کاربردی است. داده‌ها نیز با استفاده از ابزار فیش‌برداری گردآوری شده‌اند. بدین معنا، موضوع پژوهش ازنظر روش از آغاز تا انتها متکی بر یافته‌های تحقیق کتابخانه‌ای است. یافته‌ها: در چارچوب نظریه اشاعه می‌توان معاودین را به‌عنوان ماموران تغییر و رهبران افکار در نظر گرفت که ازنظرگاه تاریخی در سه بازه زمانی از عراق اخراج شده و در ایران سکنی گزیده‌اند. یاری جُستن از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بالقوه و بالفعل ایشان در دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در عراق می‌تواند مبنای روابطی معنادار و دامنه‌دار میان دو کشور را بر پا کند که منتجش، به‌وضوح بر سپهر امنیت ملی کشور سایه خواهد افکند. نتیجه‌گیری: نقش‌آفرینی معاودین در چارچوب دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ایران در عراق از یک‌سو، موجب رفع سوءتفاهم‌ها و سوءبرداشت‌ها میان دو کشور شده، ستیزش و منازعه میان آن‌ها را کاهش می‌دهد؛ از سویی دیگر، از طریق موجه ساختن سیاست‌ها و اقدامات جمهوری اسلامی در عراق به تامین منافع مشترک کمک می‌نماید.