تحلیل رقابت درون‌گونه‌ای راش در جنگل‌های هیرکانی ایران با استفاده از تابع همبستگی نشاندار (mcf)

تحلیل الگوی مکانی درختان یکی از ابزارهای بررسی رقابت در جنگل است که با در نظر گرفتن یکی از مشخصه‌های درخت مانند اندازۀ قطر، الگوی پراکنش قطرها را در جنگل به‌صورت سه‌بعدی بررسی می‌کند. این مهم به‌کمک تابع همبستگی نشاندار (mcf) انجام‌پذیر است. هدف این پژوهش، کمّی کردن رقابت در توده‌های راش جنگل‌های هیرکانی شمال کشور با استفاده از mcf و تبیین کاربرد این تابع است. در این بررسی نُه قطعه نمونۀ یک‌هکتاری در سه مرحله تحولی اولیه، بلوغ و پوسیدگی در توده‌های شاهد راش خالص در مناطق شفارود، کلاردشت و نکا در جنگل‌های شمال کشور انتخاب و کلیۀ درختان با قطر برابرسینۀ بیشتر از 7/5 سانتی‌متر اندازه‌گیری و مختصات دکارتی آنها به‌روش فاصله آزیموت تعیین شد. نتایج استفاده از mcf در بررسی رقابت درون‌گونه‌ای راش نشان داد که قطر برابرسینۀ درختان راش مجاور در مرحلۀ تحولی اولیه متفاوت بود که نشان از رقابت پایه‌ها در این مرحله دارد. در مراحل بلوغ و پوسیدگی، قطر درختان مجاور تا مقیاس فاصله‌ای حداکثر 12 متر متفاوت (وجود رقابت) و پس از آن دارای تشابه قطری بود که مبین نبود رقابت درون‌گونه‌ای راش در هر یک از این دو مرحله است. نظر به کاربرد تابع همبستگی نشاندار در بررسی رقابت درون‌گونه‌ای راش در جنگل‌های شمال ایران در این پژوهش، می‌توان دخالت در توده‌ها و تنک کردن آنها را براساس وجود یا نبود رقابت در جنگل و شدت آن برنامه‌ریزی کرد.