بررسی ذخیره کربن آلی خاک در جنگل آمیخته راش ممرز (مطالعۀ موردی: جنگل شصت‌کلاته گرگان)

جنگل از مهم‎ترین بوم‌سازگان‎های طبیعی با پتانسیل فراوان در جذب و انتشار تدریجی کربن و ایجاد تعادل آن و جذب دی‌اکسید کربن اتمسفری و ذخیره کربن است. تغییرات زمانی ترسیب کربن در جنگل‎های هیرکانی، موضوعی بااهمیت است؛ از این‌رو هدف این تحقیق بررسی تغییرات ماهانه و تعیین پتانسیل ذخیره کربن آلی خاک در توده آمیخته راش ممرز است. برای این منظور به‌مدت یک سال از بهمن 1392 تا بهمن 1393، در یک هکتار از توده‎ آمیخته راش ممرز 20 نقطه نمونه تصادفی انتخاب شد و در هر ماه، نمونه‌گیری خاک از عمق 20 سانتی‎متری سطح خاک انجام گرفت و کربن آلی، درصد رطوبت وزنی خاک، جرم مخصوص ظاهری و درصد سنگ و سنگریزه تعیین شد. فرایند لاشریزی با استفاده از تله لاشریزه اندازه‌گیری شد، حرارت خاک و اتمسفر نیز به‌عنوان عوامل تاثیرگذار در ذخیره کربن آلی خاک در هر یک از نقطه نمونه ‏ها ثبت شد. تغییرات ماهانه تولید لاشریزه، رطوبت خاک، حرارت اتمسفر و خاک و ذخیره کربن آلی خاک با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه تفاوت معنی‎داری را در سطح احتمال 95 درصد نشان داد. همچنین نتایج نشان داد بیشترین و کمترین ذخیره کربن آلی خاک به‌ترتیب در ماه‎های بهمن و مرداد با مقادیر 93/06 و 63/62 تن در هکتار بود.