بررسی ارتباط متغیرهای اقلیمی با پهنای حلقه‌های رویش سالانه درختان ارس در رویشگاه کیگوران (استان لرستان)

گرمایش جهانی و تغییر اقلیم کنونی، تاثیرات شگرفی بر متغیرهای اقلیمی در سراسر جهان گذاشته است. برای بررسی روند اقلیم گذشته به‌منظور شبیه‌سازی اقلیم آینده، به داده‌های درازمدت نیاز است. برای بازسازی داده‌های اقلیمی گذشته، استفاده از روش‌های دیگری همچون اقلیم‌شناسی‌درختی اجتناب‌ناپذیر است. هدف از این تحقیق تهیۀ گاه‌شناسی درختان ارس رویشگاه کیگوران در استان لرستان و مقایسۀ آن با متغیرهای اقلیمی منطقه است. نمونه‌ها پس از آماده‌سازی اولیه توسط دستگاه lintab قرائت شده و همخوانی زمانی آنها با نرم‌افزار tsap بررسی شد و گاه‌شناسی نهایی با استفاده از نرم‌افزار arstan تهیه شد. از 22 درخت بررسی‌شده 12 درخت به‌‌دلیل ناهمخوانی زمانی حذف شدند. گاه‌شناسی نهایی درختان ارس برای دوره سال‌های 20141657 میلادی به‌دست آمد که مقدار eps در دورۀ 2014-1910 بیش از 0/85 بود. یافته‌ها نشان داد که رابطۀ معنی‌داری میان پهنای دایره‌های سالانه رشد درختان و بارش وجود ندارد و از سوی دیگر با دمای ماه‌های ژانویه، فوریه و مارس پیش از فصل رشد همبستگی مثبت و معنی‌داری داشتند. از این‌رو می‌توان نتیجه گرفت که شرایط رطوبتی عامل بازدارنده رشد نیست، اما در مقابل دما نقش مثبت و معنی‌داری بر رشد پهنای حلقه‌های رویشی داشته است که دلیل آن ممکن است مرتفع بودن رویشگاه و تامین رطوبت بسیار زیاد در ارتفاعات باشد. از طرفی، ارتفاع زیاد رویشگاه و دماهای بسیار کم سبب تامین نشدن شرایط دمایی مناسب برای شروع فعالیت‌های کامبیومی درختان در اوایل فصل رشد می‌شود. برپایۀ یافته‌های این تحقیق می‌توان میانگین دمای قرن گذشتۀ این رویشگاه را بازسازی کرد.