نقش مزوفون خاک در انعکاس شرایط استقرار بهینۀ زادآوری بلوط ایرانی (.lindl quercus brantii) در جنگل‌های زاگرس (مطالعۀ موردی: منطقۀ دالاب، استان ایلام)

این پژوهش با هدف بررسی نقش مزوفون خاک در شناسایی سریع و کم‌هزینۀ لکه های دارای زادآوری و بدون زادآوری دانه زاد بلوط ایرانی در اکوسیستم جنگلی بلوط زاگرس انجام گرفت. سوال اصلی این تحقیق این است که چرا با وجود حفاظت بلند مدت، برخی از نقاط دارای تعدادی زادآوری مناسب و برخی نقاط با وجود حضور درختان مادری، بدون زادآوری یا با زادآوری خیلی کم هستند. در شرایط فیزیوگرافی یکسان، 30 لکۀ 100 متر مربعی دارای زادآوری و 30 لکۀ بدون زادآوری یا دارای زادآوری کم در منطقۀ حفاظت‌شدۀ دالاب (شهرستان ایلام) تعیین شد. مزوفون خاک با نمونه برداری از خاک لکه ها و با استفاده از قیف برلیز استخراج و شناسایی شد. نمونه‌های خاک برای بررسی مزوفون خاک به طور تصادفی در هر قطعه نمونه از عمق 0 تا 20 سانتی متری جمع‌آوری شد. مزوفون خاک با استفاده از قیف برلیز استخراج شد. براساس رسته بندی cca لکه های دارای زادآوری و بدون زادآوری که به‌ترتیب الگوی کپه ای و یکنواخت درختان مادری بلوط را براساس شاخص جانسون و زایمر نشان دادند، برپایۀ خصوصیات ادافیکی به دو گروه مجزا تفکیک شدند. لکه های با الگوی کپه ای درصد رطوبت اشباع، فسفر فراهم، پتاسیم فراهم، رس، مادۀ آلی، ازت کل و ظرفیت تبادل کاتیونی بیشتری نسبت به الگوی تصادفی به‌سمت یکنواخت درختان دانه زاد بلوط داشتند. نتایج نشان داد که تعداد مزوفون خاک در الگوی پراکنش کپه ای (با زادآوری بیشتر) نسبت به الگوی یکنواخت (با زادآوری کمتر) بیشتر بود.