بررسی صفات جوانه زنی بذر سنجد تلخ (elaeagnus rhamnoides) در رویشگاه های ایران، چین و تبت

این پژوهش اولین بار در ایران به‌منظور معرفی درختچۀ پیشاهنگ جنگلی و دارویی سنجد تلخ (پرخار) و تعیین صفات بیانگر قدرت بذور این گونه از هفت پرونانس ایران و چین در آزمایشگاه انجام گرفت. به این منظور، ضمن شناسایی رویشگاه های این گونه، بذرهای مبدا البرز، مازندران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، قزوین، چین و تبت پس از ضدعفونی در پتری دیش در ژرمیناتور قرار گرفت. بذور در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار با 25 بذر کاشته شدند. در پایان دورۀ رویشی بذر، شاخص های درصد جوانه‌زنی، تعداد بذر سبزشده، میانگین زمان جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی، شاخص بنیۀ بذر، مجموع طول ساقه چه، مجموع طول ریشه چه، میانگین طول ساقه چه، میانگین طول ریشه چه، ضریب آلومتری، تعداد ساقه چه، تعداد ریشه چه و نسبت تعداد ریشه چه به ساقه چه محاسبه شد. میانگین درصد جوانه‌زنی 90، 48، 95، 36، 33، 32 و 60 برای مبدا البرز، مازندران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، قزوین، چین و تبت به‌دست آمد. بیشترین درصد جوانه‌زنی در مبدا آذربایجان شرقی و کمترین آن در مبدا چین مشاهده شد. شاخص بنیۀ بذر در بذور پرونانس آذربایجان شرقی با 1/54 بیشترین و در پرونانس چین با 6/20 کمترین مقدار بود. ضریب آلومتری که برآوردی از نسبت طول ریشه چه به ساقه چه است، در مبدا مازندران با 4/2 بیشترین، و در مبدا قزوین با 95/0 کمترین مقدار را نشان داد. با انجام این مطالعه می توان نتیجه گرفت که تکثیر این گونه از طریق بذر امکان پذیر و قابل توصیه است. تحقیق بیشتر دربارۀ این گونۀ با‌ارزش به‌دلیل مقاومت به خشکی، تثبیت‌کنندگی ازت و خاصیت دارویی کم‌نظیر آن توصیه می شود.