پایش اجتماعی؛ تحلیل شبکه و سرمایۀ اجتماعی در مدیریت پایدار منابع جنگلی (منطقۀ تحقیق: روستای کُدیر-بخش کُجور-استان مازندران)

مدیریت جنگل ها به ‌عنوان یکی از منابع مهم تولید، بسیار لازم و حیاتی است. در تصدی‌گری منابع جنگلی به ‌عنوان یکی از ارزشمندترین منبع طبیعی جهان، دخیل کردن بهره‌برداران محلی از این منبع، برای مدیریت مشارکتی جنگل ‌ها از ضروریاتی است که در برنامۀ عمل مدیریت این عرصه ‌های طبیعی باید به آن توجه شود. بنابراین تحقیق حاضر با هدف دستیابی به یک برنامۀ صحیح مدیریتی در جنگل ها برپایۀ ارزیابی مشارکت‌های مردمی در برنامه ‌های مدیریتی صورت گرفت. برای رسیدن به این منظور، پایش اجتماعی در قالب روابط بین ذ‌‌ی‌نفعان محلی انجام پذیرفت و در نهایت از روش تحلیل شبکۀ اجتماعی استفاده شد که ابزاری کارامد برای ارزیابی این روابط است. در این تحقیق براساس پیوندهای اعتماد و مشارکت در شبکۀ بهره برداران محلی، شاخص ‌های کمّی و ریاضی تحلیل شبکه‌ ای در بین کلیۀ بهره‌برداران سامان عرفی کلاک در منطقۀ کجور استان مازندران بررسی شده است. نتایج نشان می ‌دهد که میزان انسجام و سرمایۀ اجتماعی در شبکۀ ذ‌‌ی‌نفعان محلی در این سامان در حد متوسط تا زیاد بوده و پایداری شبکۀ اجتماعی در حد قوی برآورد شده است. علاوه بر این نتایج نشان ‌دهندۀ وجود همبستگی در حد متوسط بین پیوندهای اعتماد و مشارکت در بین بهره برداران در منطقۀ تحقیق است. براساس این نتایج می‌ توان اظهار کرد که با حفظ و تقویت اعتماد، کنترل اجتماعی در گروه‌های هدف و پایبندی به سنت‌ها و عرف‌های محلی در بهره‌برداری از منابع جنگلی در بین بهره‌برداران افزایش می‌یابد.