بررسی عوامل تنظیم‌کننده نرخ تجزیه لاشبرگ در توده دست‌کاشت نوئل خالص منطقه لاجیم

فرایند تجزیه لاشبرگ به‌عنوان فرایندی حیاتی در چرخه‌های بیوژئوشیمیایی مطرح است که طی آن عناصر غذایی لاشبرگ آزاد و وارد خاک می‌شود. تجزیه و تخریب لیگنین به‌عنوان یکی از عوامل محدودکننده نرخ تجزیه لاشبرگ در مرحله آخر توصیف می‌شود. این پژوهش به‌منظور بررسی عوامل تنظیم‌کننده نرخ تجزیه در مراحل آخر این فرایند با انکوباسیون لاشبرگ گونه‌های راش، توسکا، افراپلت و سوزن‌های نوئل با استفاده از روش کیسه‌لاشبرگ به‌مدت 405 روز در منطقه لاجیم انجام گرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد که نرخ‌های تجزیه لاشبرگ‌ها با غلظت‌های اولیه نیتروژن و منگنز همبستگی مثبت معنی‌دار (به‌ترتیب 05/0 و 01/0 >p) و با غلظت لیگنین و نسبت‌های c:n و lignin:n همبستگی منفی معنی‌دار در سطح احتمال 95 درصد دارد. همچنین نتایج نشان داد که همبستگی بین مقدار ماده آلی ازدست‌رفته لاشبرگ‌ها با مقادیر آزادسازی نیتروژن، منگنز و لیگنین معنی‌دار است؛ این همبستگی تنها در مورد آزادسازی منگنز منفی بود. با توجه به نتایج بدست آمده مشخص شد که ترکیب لاشبرگ گونه های پهن برگان، بویژه راش با سوزن های نوئل در جنگل های کوهستانی هیرکانی می تواند در تسریع روند تجزیه سوزن های نوئل موثر باشد.