برآورد میزان رسوب تولیدی و انتقالی جاده‌های جنگلی با استفاده از SEDMODL

جاده‌های جنگلی یکی از بزرگترین منابع انتقال رسوب به رودخانه‌ها بوده و به منظور کاهش این تاثیر منفی، نیاز به طراحی دقیق شبکه جاده جنگلی می باشد. رسوبات انتقالی از بخش‌های مختلف جاده به رودخانه‌ها سبب تهدید جدی کیفیت منابع آبی و زندگی آبزیان می‌شود. بنابراین برآورد رسوبات حاصل از شبکه جاده عاملی مهم در ارزیابی اثرات جاده سازی می‌باشد. روش های مختلفی به منظور برآورد میزان رسوب حاصل از جاده‌های جنگلی به کار برده شده که در هر روش فاکتورهای متعددی به عنوان عوامل تاثیر گذار در تولید رسوب در نظر گرفته شده اند. در این پژوهش میزان رسوب سالانه انتقالی از یک شبکه جاده به جریان آب ها، با استفاده از مدل محاسبه رسوب sedmodl برآورد گردید. لایه‌های اطلاعاتی مورد استفاده شامل: جاده، رودخانه، زمین شناسی و متوسط بارش سالانه می‌باشد. فاکتورهایی نظیر: میزان ترافیک، شیب جاده و ارتفاع ترانشه خاکبرداری مهمترین عوامل تاثیرگذار مدل در برآورد میزان رسوب تولیدی شبکه جاده می‌باشند. در هر بخش از جاده میزان تاثیرگذاری این فاکتورها مورد بررسی قرار گرفت. مجموع کل رسوب برآورد شده جاده مورد بررسی 80/18 تن در سال بود که بخش 2 بیشترین سهم از این میزان را با 18/11 تن در سال دارا بود. مهمترین فاکتور فرسایشی در این بخش، متوسط شیب جاده شناسایی شد و بنابراین دلیل بالا بودن رسوب تولیدی، شیب زیاد جاده می باشد. همچنین بخش های مختلفی از جاده با پتانسیل رسوب گذاری بالا تعیین و عملیات حفاظتی متناسب پیشنهاد گردید. نتایج نشان داد که‌این مدل به همراه gis می‌تواند به طور موثری به مدیر جنگل در برآورد میزان رسوب قسمت‌های مختلف جاده و کنترل آن کمک نماید.