بررسی استقرار برخی از گونه های جنگلی تیره‌ گل سرخ در ارتفاعات پایین هیرکانی

باغ های گیاه‌شناسی مکان هایی هستند که انواع مختلف گیاهان جنگلی و غیر جنگلی برای اهداف تحقیقاتی، آموزشی و گردشگری کاشته می‌شوند. این تحقیق در باغ گیاه‌شناسی نوشهر از ابتدای سال 1396 تا 1401 اجرا شد. آزمایش به‌صورت طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با 8 تیمار در سه تکرار انجام شد. تیمارها را برخی از گونه های درختچ ه ای تیره‌ گل سرخ تشکیل داد. تیمارهای مورد آزمایش شامل سیب (malus orientalisuglitzk. ex juz.)، گلابی کندوانی (pyrus kandovanica ghahreman, khatamsaz mozaffarian)، گلابی مازندرانی (pyrus mazanderanica schonb.-tem.)، زالزالک سیاه ولیک (crataegus melanocarpa m.b.)، زالزالک سرخ ولیک (crataegus microphylla k.koch.)، آلوچه‌ جنگلی بی خار (prunus divaricate ledeb.)، آلوچه‌ جنگلی خاردار (prunus spinose) و ازگیل جنگلی (mespilus germanica l.) بود. نهال های گونه های تیره‌ گل سرخ جنگل های هیرکانی از رویشگاه اصلی آن‌ها از ارتفاعات استان مازندران جمع‌آوری و در باغ گیاه‌شناسی نوشهر با ارتفاع منفی 24 متر از سطح دریا کاشته شد. نتایج آزمایشات و مقایسه‌ میانگین ها به روش آزمون lsd نشان داد که رشد گونه ها نسبت به تغییر ارتفاع رویشگاه اختلاف معنی‌داری داشتند به‌طوری‌که بیشترین رشد قطر یقه در هر دو گونه‌ زالزالک (سیاه ولیک و سرخ ولیک) مشاهده شد. همچنین رشد گونه های زالزالک در مدت پنج سال از اجرای تحقیق با باروری همراه شد. بیشترین باروری گونه ها از نظر تکمیل فرایند رشد و استقرار در واکنش به تغییر ارتفاع، زالزالک ها بودند.

investigating the establishment of some forest rosaceae species at low altitudes of the hyrcanian zone

botanical gardens are places where different types of forest and non-forest plants are grown for research, education, and tourism. this research was conducted from the beginning of 2016 until the beginning of 2022 at the nowshahr botanical garden. the experiment was conducted in a randomized complete block design with eight treatments in three replicates. the treatments consisted of several species of rosaceae shrubs, including apple (malus orientalis uglitzk. ex juz.), pear (pyrus kandovanica ghahreman, khatamsaz, mozaffarian), pear (pyrus mazanderanica schonb.-tem), black hawthorn (crataegus melanocarpa m.b.), red hawthorn (crataegus microphylla k. koch.), thornless forest plum (prunus divaricata ledeb.), spiny forest plum (prunus spinosa l.) and forest parsnip (mespilus germanica l.). seedlings of the rosaceae shrub species from the hyrcanian forests were collected from their main habitat at the heights of mazandaran province and planted in nowshahr botanical garden at an elevation of 24 m below sea level. the results of the tests and comparison of the averages using the least significant difference (lsd) test method showed that there was a significant difference in the growth of the species compared with the change in altitude. the highest growth in collar diameter was observed in both hawthorn species (black velik and red velik), and the growth of hawthorn species was associated with fertility in the first five years of the study. therefore, hawthorn species were the most compatible treatments in terms of their establishment in response to altitude changes.