ارزیابی صفات رویشی برخی جمعیت‌های پده (populus euphratica olive.) در شرایط مختلف شوری در عرصه

پده (populus euphratica olive.) از درختان بومی ایران است که به شرایط اکولوژیکی مناطق خشک و بیابانی سازگاری زیادی دارد. در این تحقیق قلمه‌های پده از رویشگاه‌های اصلی شامل معصومیه، حمیدیه، مرنجاب و منجیل جمع‌آوری و پس از ریشه‌دهی و رشد کافی به سه مزرعه آزمایشی با شوری متفاوت منتقل شد. آزمایش در قالب طرح کرت‌های خردشده در زمان و مکان اجرا شد. نتایج نشان داد اثر کلیه عوامل به‌جز اثر بلوک و اثر متقابل سه‌گانه بر شاخص‌های رویشی نهال‌های پده معنی‌دار بود (p≤0.01). در مزارع آزمایشی غیرشور، لب‌شور و شور، نهال‌های تولیدی از جمعیت منجیل و مرنجاب به‌ترتیب بیش ترین و کم‌ترین زنده‌مانی را داشتند. در مزرعه غیرشور نهال‌های تولیدشده از جمعیت‌های منجیل و معصومیه بیش‌ترین ارتفاع را داشتند. شاخص‌های رویشی در مزرعه غیرشور مقادیر بالاتری نسبت به مزارع لب‌شور و شور داشت. در مزرعه لب‌شور جمعیت منجیل و پس از آن جمعیت معصومیه بیش‌ترین قطر یقه را داشته و جمعیت‌های مرنجاب و حمیدیه کمترین قطر یقه را داشتند. گرچه در مزرعه شور نیز جمعیت‌های معصومیه و منجیل بیش‌ترین ارتفاع نهال را به خود اختصاص دادند، اما با دو جمعیت دیگر اختلاف معنی‌داری نداشتند. در مزرعه شور از نظر میزان قطر نهال نیز جمعیت‌های معصومیه و منجیل برتر از سایرین بودند. نتایج کلی تحقیق نشان داد به‌دلیل پتانسیل ژنتیکی بالاتر در رویشگاه منجیل و شرایط مناسب درختان مادری از نظر خاک و به‌خصوص فراهمی آب در رویشگاه‌های منجیل و معصومیه، زنده‌مانی و رشد قطر و ارتفاع نهال در این جمعیت‌ها بیشتر است.

evaluation of vegetative traits of some populations of euphrates poplar (populus euphratica olive.) under different salinity conditions in the field

euphrat poplar (populus euphratica olive.) is a native tree of iran with high adaptation to the ecological conditions of arid and desert areas. in this research, the plant cuttings were collected from main habitats including masoumiyah, hamidiyeh, maranjab and manjil. traits such as survival and establishment percentage, diameter and height growth and the rate of disease and pest damage were measured. the results of split plot at the time and place of vegetative indices of seedlings showed significant effects of the studied factors on the diameter and height of seedlings (p≤0.01). in non saline, semi salineand saline experimental farms, the population of manjil had the highest and marnjab the lowest survival. the populations of manjil and masoumiyah had the highest height in the non saline farm. vegetation indices in non saline farms had higher values than semi saline and saline farms. in the semi saline farm, the population of manjil and masoumiyah had the largest and marnjab and hamidiyeh had the smallest collar diameters. although in the saline farm, the populations of masoumiyah and manjil had the highest seedling height, but they were not significantly different from the other two populations. in the saline farm, in terms of seedling diameter, the populations of masoumiyah and manjil were superior to the others. the overall results showed that due to the higher genetic potential in manjil habitat and suitable conditions of mother trees in terms of soil and especially water availability in manjil and masoumiyah habitats, survival and diameter and of height cutting are higher in these populations.