بهبود زنده‌مانی، استقرار و ویژگی‌های رویشی نهال‌های ارس (juniperus excelsa) با تلقیح قارچ‌های میکوریزی بومی

یکی از راهکارهای افزایش زنده‌مانی و رشد نهال‌های جنگلی در احیای رویشگاه‌های تخریب‌یافته، شناسایی قارچ‌های میکوریزی همزیست با ریشۀ گیاهان آن رویشگاه و سپس تکثیر و تلقیح آنها برای توانمندسازی نهال‌های تولیدی است. این پژوهش به‌منظور شناخت قارچ‌های آربسکولار همزیست با درختان ارس (juniperus excelsa) رویشگاه چهارطاق (استان چهارمحال و بختیاری) و ارزیابی تاثیر این قارچ‌ها در افزایش زنده‌مانی و مولفه‌های رویشی نهال‌های میکوریزی ارس در سه سال متوالی اجرا شد. از ریشه و خاک اطراف ریزوسفر نه درخت ارس به‌طور کاملاً تصادفی نمونه‌برداری و در شرایط سرد (در یخدان) به آزمایشگاه منتقل شد. پس از شناسایی پنج گونه قارچ همزیست، مایۀ تلقیح تولیدشده با گیاه ذرت در اختیار بذرهای جوانه‌زدۀ ارس قرار گرفت. براساس نتایج، تاثیر همزیستی قارچ‌های آربسکولار شناسایی و تلقیح‌شده شامل ambispora gerdemannii، funneliformis mosseae، glomus hoi، septoglomus constrictumو rhizophagus intraradices و اثر سن نهال بر طول ریشه، ارتفاع اندام هوایی، قطر یقه و زنده‌مانی نهال‌ها مثبت بود. در پایان سال سوم، در حدود 50 درصد از نهال‌های شاهد از بین رفتند، اما این تلفات برای نهال‌های تلقیح‌شده بین 17 تا 40 درصد بود. قارچ‌های a. gerdemannii r. intraradices بیشترین تاثیر مثبت را در زنده‌مانی نهال‌ها داشتند. متغیرهای رویشی تحت تاثیر قارچ r. intraradices از بزرگ‌ترین اندازه برخوردار بودند. یافته‌های این تحقیق نشان داد که توانمندسازی نهال‌ها توسط قارچ‌های همزیست، راهکاری مناسب برای افزایش زنده‌مانی و رویش نهال‌ها در برنامۀ تولید نهال خواهد بود. تحقیق با استفاده از قارچ‌های همزیست برای بهبود رشد و استقرار نهال‌ها در رویشگاه‌های آسیب‌دیده که خاک شرایط تغذیه‌ای مناسبی ندارد توصیه می‌شود

Improving the survival, establishment and growth characteristics of Juniperus excelsa seedlings by inoculation of native mycorrhizal fungi

One of the strategies to promote the survival and growth of forest seedlings in rehabilitating damaged habitats is to identify arbuscular mycorrhizal fungi that symbiosis with the roots of the plants in that habitat and then propagate and inoculate them to enable the productive seedlings. The aim of this study was to identify arbuscular fungi coexisting Greek juniper (Juniperus excelsa M.Bieb.) of Chahartagh habitat (Chaharmahal and Bakhtiari province), and to evaluate the role of these fungi in increasing the viability and vegetative components of mycorrhizal juniper seedlings in three consecutive years. The roots and soil around the rhizosphere of nine juniper trees were sampled completely randomly and transferred to the laboratory in cold conditions (in the icebox). After identifying five species of symbiotic fungi, using identification keys in authoritative articles, the inoculum produced with maize was given to germinated juniper seeds, after 4 months. According to the results, the symbiotic effect of identified and inoculated arbuscular fungi including Ambispora gerdemannii, Funneliformis mosseae , Glomus hoi, Septoglomus constrictum, and Rhizophagus intraradices was positive on root length, shoot height, root collar diameter, and seedling survival. At the end of the third year, about 50% of the control seedlings were destroyed, however, the losses for inoculated seedlings ranged from 17 to 40%. A. gerdemannii and R. intraradices had the most positive effect on plant survival. The growth factors under R. intraradices treatment had the highest amount.