مطالعۀ الگوی مکانی عناصر مغذی قابل جذب در صنوبرکاری‌ها (populus deltoides) با استفاده از روش‌های مختلف زمین‌آمار

آگاهی از ساختار وابستگی مکانی ویژگی‌های مختلف خاک در منابع طبیعی برای دستیابی به تولید بیشتر و مدیریت بهتر تغییرنما برای متغیرهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم کروی بود. دامنۀ موثر برای این متغیرها به‌ترتیب 530.80، 720.20 و 520.80 متر به‌دست آمد. این تحقیق به‌منظور تعیین عوامل کنترل‌کنندۀ الگوی مکانی عناصر غذایی پرمصرف (npk) از راه زمین‌آمار صورت گرفت. در این تحقیق 150 نمونه خاک از عمق 20-0 سانتی‌متری جمع‌آوری و متغیرهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم اندازه‌گیری شد. همبستگی مکانی هر متغیر با نیم‌تغییرنما مشخص و بهترین مدل برازش داده‌شده برای هر متغیر انتخاب شد. بهترین مدل‌های برازش داده‌شده بر نیم با استفاده از روش‌های درون‌یابی کریجینگ معمولی، وزن‌دهی عکس فاصله و اسپلاین یا توابع پایۀ شعاعی با استفاده از نرم‌افزار gs+ درون‌یابی انجام گرفت و دقت نقشۀ پراکنش متغیرها به‌کمک معیارهای آماری دقت میانگین خطا و ریشۀ میانگین مربعات خطا محاسبه شد. نتایج نشان داد که برای متغیرهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم روش کریجینگ در مقایسه با دو روش دیگر، بهترین روش درون‌یابی در تخمین متغیرها در نقاط نمونه‌برداری‌نشده شناخته شد، زیرا دارای بیشترین صحت و کمترین خطا بود. با استفاده از نقشه‌های تهیه‌شده در این پژوهش، می‌توان توصیۀ مدیریتی برمبنای مناطق همگون جداشده روی نقشه ارائه داد و از این نتایج با توجه به تغییرات عناصر خاک، در کوتاه‌مدت برای تهیۀ نقشه‌های حاصلخیزی خاک، مطالعات ارزیابی اراضی و مدیریت کارامدتر در شمال ایران استفاده کرد.

Spatial variability of available nutrients in poplar (Populus deltoides) plantation using different geostatistical methods

It is important to be aware of the spatial dependence structure of different soil properties in natural resources to achieve more production and better management. This study aimed to determine the determining factors controlling spatial variations of macronutrient (NPK) by geostatistics. In the present study, 150 surface soil samples were collected from forests of northern Iran and some variables, including nitrogen, phosphorus and potassium were measured. The halfvariance was selected to determine the spatial correlation and the best fitted models on halfvariance for variables of nitrogen, phosphorus and potassium were spherical. Also, the effective range for these variables was obtained, which was equal to 530/80, 720/20 and 520/80 meters, respectively. Interpolation was performed using traditional Ordinary Kriging (OK), the inverse distance weighting (IDW) and radial basis function (RBF) techniques using ARC GIS and GS+ software and the accuracy of the distribution map of these variables was calculated using mean absolute error (MAE) and Root Mean Square Error (RMSE). According to the results, the OK technique for the variables of nitrogen, phosphorus and potassium variables was considered as the best interpolation method for estimating the variables in areas where sampling was not performed, because it had the highest accuracy and lowest error.