تاثیر باکتری سودوموناس فلورسنس در بهبود صفات ریختی نهال زربین تحت تنش کم‌آبی

زربین درختی زینتی، مناسب برای بادشکن و حفاظت خاک و منبعی برای تولید چوب است که بخش وسیعی از تولید نهالستان‌های کشور را شامل می‌شود. با توجه به چشم‌انداز محدودیت منابع آب، هدف این تحقیق، بررسی اثر ریزوباکتر سودوموناس فلورسنس بر رشد و زنده‌مانی نهال‌های سرو زربین در شرایط کم‌آبی بوده است. آزمایش با چهار دور آبیاری (3، 6، 9 و 12‌روزه) و دو سطح ریزوباکتر (تلقیح و عدم تلقیح) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. برای تعیین مقدار آب آبیاری، ظرفیت زراعی خاک مشخص و کسری آب تا سطح رطوبت مورد نظر پس از توزین گلدان‌ها در اختیار گیاه قرار داده شد. نهال‌ها در شدیدترین دورۀ کم‌آبی (آبیاری 12‌روزه) دارای زنده‌مانی بیش از 95 درصد بودند. با افزایش خشکی از دورۀ 3 تا 12‌روزه، رویش‌های طولی و قطری به‌ترتیب 52.6 و 49.6 درصد کاهش یافتند، اما تلقیح ریزوباکتر به‌ترتیب سبب افزایش 14.7 و 14.3 درصدی آنها شد. صرف‌نظر از تنش کم‌آبی، نهال‌های تلقیح‌شده، 23.2 درصد زی‌تودۀ ریشۀ بیشتری نسبت به نهال‌های تلقیح‌نشده داشتند. زی‌تودۀ اندام هوایی، زی‌تودۀ کل و شاخص کیفیت نهال در کم‌آبی 9 و 12‌روزه و حجم ریشه در کم‌آبی 12‌روزه کاهش یافت، اما تلقیح به‌ترتیب، سبب افزایش 13.9، 16.8 و 20.1 و 25.3 درصدی این صفات شد. کم‌آبی موجب کاهش صفات رویشی نهال شد، اما تلقیح باکتری سودوموناس فلورسنس حتی در تنش‌های کم‌آبی شدید می‌تواند به‌عنوان کود بیولوژیک سبب بهبود رشد و کیفیت صفات ریختی نهال شود. برای تولید نهال مطلوب زربین، در برخی نهالستان‌های کشور که با محدودیت آب مواجه‌اند استفاده از این باکتری را می‌توان راهکاری مفید تلقی کرد.

The Role of rhizobacteria Pseudomonas fluorescens in improving morphological traits of Cupressus sempervirens var. horizontalis seedling under water deficit

Cupressus sempervirens var. horizontalis, an ornamental tree, is suitable for wind break, soil conservation, wood production and forms a large part of seedling production in nurseries of Iran. Considering the expected limitations of water resources, the target of this investigation was to study the effect of rhizobacteria Pseudomonas fluorescens on the growth and survival of C. sempervirens seedlings under water deficit. The experiment was carried out with four irrigation periods and two rhizobacteria levels (inoculation and noninoculation) in a randomized complete block design with three replications. To determine the amount of irrigation water, the field capacity was calculated and the water deficit was given to the plant to the desired moisture content after weighing of the pots. The seedlings in severe water deficit (irrigation period of 12 days) had a survival rate of 95% and higher. Shoot growth and diameter growth were, respectively, reduced by 52.6% and 49.6% in 12day irrigation compared to 3day irrigation, but inoculation increased by 14.7% and 14.3% in them, respectively. Regardless of water deficit, root biomass in inoculated seedlings increased by 23.2% compared to the noninoculated seedlings. Shoot biomass, total biomass and seedling quality index in the period of 9 and 12 days and root volume during the 12day period decreased, but by inoculation, these variables increased 13.9, 16.8, 20.1 and 25.3, respectively. Overall, although water deficit decreased growth characteristics of C. sempervirens seedlings but it can be concluded that root inoculation with P. fluorescens can be used as a biologic fertilizer to suit the growth and morphological quality of seedlings, even under severe water deficit conditions. This strategy can be useful for producing proper seedlings of C. sempervirens in nurseries facing water constraints.