ارزیابی کمّی و اثرهای اقتصادی برداشت سماق بر درآمد خانوارهای روستایی شهرستان هوراند، آذربایجان شرقی

سماق(rhus coriaria l.)  از گونه‌های شاخص چند منظوره در منطقه ارسباران و به‌ویژه در شهرستان هوراند است که سالانه مقادیر زیادی میوه از پایه‌های آن به روش‌های سنتی استحصال می‌شود. این پژوهش با هدف تعیین مقدار کمّی تولید میوه سماق و بررسی اهمیت آن در اقتصاد خانوارهای روستای آقبراز شهرستان هوراند در استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. جمع آوری داده در دو بخش شامل آماربرداری کمّی از میوه با روش خط نمونه به طور منظم تصادفی و بخش اقتصادی با استفاده از پرسشنامۀ نیمه باز در مورد متغیرهای مقدار برداشت، فروش و فراوری انجام گرفت. براساس نتایج این بررسی، میانگین تعداد در هکتار پایه های سماق 3928 اصله و مقدار میوه سماق تولیدشده 428/16 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. همچنین مقدار کل برداشت این میوه توسط خانوارها در مجموع 8455 کیلوگرم و میانگین برداشت سماق 422/75 کیلوگرم به ازای هر خانوار محاسبه شد. میانگین ارزش برداشت میوه خام سماق 4650 هزار تومان در سال برای هر خانوار برآورد شد. میانگین درآمد سالانه هر خانوار از محل فروش سماق خام و فراوری شده به ترتیب 774 و 4648 هزار تومان بود.میانگین ارزش ‌افزودۀ ایجادشده در اثر فراوری 33250 تومان در هر کیلوگرم تعیین شد. این بررسی نشان داد که برداشت میوه‌ سماق در منطقه هوراند در بهبود وضعیت اقتصادی روستاییان موثر است.