ارزیابی تنوع گیاهان و بی‌مهرگان خاک‌زی در مرحله‌های تحولی تودۀ طبیعی راش، جنگل هفت‌خال در شرق مازندران

این تحقیق با هدف بررسی مشخصه‌های زادآوری طبیعی، تنوع گیاهان و بی‌مهرگان خاک‌زی در مرحله‌های تحولی توده‌های راش شامل مراحل اولیه، اوج و پوسیدگی انجام گرفت. در این بررسی در جنگل‌های دست‌نخوردۀ هفت‌خال مازندران سه قطعۀ یک‌هکتاری از هر مرحلۀ تحولی و در هر قطعه نمونه،10ریز‌قطعه نمونۀ 100 متر مربعی به‌صورت منظم تصادفی انتخاب شد. اندازه‌گیری مشخصه‌های زادآوری طبیعی، تنوع گیاهان و بی‌مهرگان خاک‌زی در ریز‌قطعه نمونه‌ها انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بیشترین تراکم زادآوری طبیعی در مرحلۀ تحولی اوج بود (7.5 اصله در 100 متر مربع)، ولی در دو مرحلۀ اولیه (2.8 اصله در 100 متر مربع) و پوسیدگی (2.9 اصله در 100 متر مربع) اختلاف معنی‌دار نبود. براساس شاخص تنوع شانون وینر، بیشترین تنوع گیاهی در مرحلۀ تحولی اوج (2.375) و کمترین تنوع در مرحلۀ تحولی پوسیدگی (1.929) وجود داشت. البته مقدار این شاخص در مرحلۀ اولیه (2.106) با دیگر مرحله‌های تحولی اختلاف معنی‌داری نداشت. همچنین از نظر تنوع بی‌مهرگان خاک‌زی، شاخص‌های شانون وینر و سیمپسون در بین مرحله‌های تحولی اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. تغییر تنوع بی‌مهرگان خاک‌زی شانون وینر نیز به‌ترتیب نزولی شامل مرحله‌های تحولی اوج، اولیه و پوسیدگی بود. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که فراوانی زادآوری طبیعی، تنوع پوشش گیاهی و تنوع بی‌مهرگان خاک‌زی در مرحلۀ تحولی اوج، شرایط مناسب‌تری از مراحل تحولی اولیه و پوسیدگی داشت.