پیش‌بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر اساس فرایندهای ارتباطی خانواده و کمال‌گرایی در دختران نوجوان دبیرستانی

هدف: هدف پژوهش تعیین برازش الگوهای مفهومی پژوهش در پیش‌بینی راهبردهای مثبت و منفی تنظیم شناختی هیجان بر اساس فرایندهای ارتباطی خانواده و ابعاد کمال‌گرایی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه دوم تهران به‌تعداد 1196812 نفر در سال 1394 بود. از میان آن‌ها به‌روش تصادفی خوشه‌ای از شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز، پنج دبیرستان با نام‌های فریده سلیمی، ندای حق، سمیه، وحدت اسلامی و علویان و از هر دبیرستان دو کلاس و درنهایت 500 نفر انتخاب شدند و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنسفکی، کرایج و اسپینهاون (2001)، فرایندهای خانواده سامانی (1387)، و شناختارهای کمال‌گرایی چندبُعدی کابوری و تاننو (2004) را تکمیل کردند. پس از حذف داده های پرت 3 آزمودنی، داده های 497 نفر با استفاده از روش الگویابی معادله های ساختاری تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌ها رابطه مثبت معیارهای فردی (β=0.418، 001/0=p) و رابطه منفی نگرانی بیش از حد (β=0.193، 001/0=p) را بر راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان و نیز رابطه مثبت نگرانی بیش از حد را بر راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان (β=0.567، 001/0=p) نشان داد. رابطه فرایندهای ارتباطی خانواده بر راهبردهای مثبت تنظیم هیجان (321/0=β، 001/0=p) مثبت و بر راهبردهای منفی تنظیم هیجان (200/0=β، 001/0=p) منفی بود. نتیجه‌گیری: از آن‌جا که افراد با معیارهای فردی بالا و دارای فرایندهای مطلوب ارتباطی خانواده، بیش‌تر از راهبردهای مثبت و افراد دارای نگرانی بیش از حد، بیش‌تر از راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان استفاده می‌کنند؛ بنابراین برای این که افراد به ویژه نوجوانان بتوانند راهبردهای مثبت تنظیم هیجانی را اتخاذ کنند؛ پیشنهاد می‌شود بالینگرها و مربیان بر آموزش کمال‌گرایی مثبت و فرایندهای ارتباطی خانواده تمرکز کنند.