نقش میانجی گر استرس ادراک‌شده در رابطه بین سخت رویی و کیفیت زندگی در افراد تحت همودیالیز

چکیدههدف: هدف پژوهش تعیین تقش میانجی گر استرس ادراک‌شده در رابطه بین سخت رویی و کیفیت زندگی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تمام بیماران 20 تـا 65 سـاله تحت درمان با همودیالیز بیمارستان های امام خمینی، سینا، هاشمی نژاد، شریعتی و رسول اکرم (ص) شهر تهران در بهار سال 1394 به‌تعداد 600 نفر بود. به‌روش نمونه برداری در دسترس هدف‌مند تعداد 200 نفر انتخاب شدند و به پرسشنامه های کیفیت زندگی همودیالیز هیز، کالیچ، مپز، کونز و کارتر (1994)، استرس ادراک‌شده کوهن، کامارک و مرملستین (1983) و سخت رویی کوباسا و مدی (1984) پاسخ دادند. پس از حذف 3 آزمودنی پرت، داده های 197 آزمودنی با روش الگو یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد الگوی ساختاری پژوهش با داده های گردآوری شده برازش دارد و استرس ادراک‌شده رابطه بین تعهد و کیفیت زندگی (009/0p < ، 85/0 = b) و کنترل و کیفیت زندگی (008/0p < ، 90/0 = b) را میانجی گری می کند و 33 درصد از واریانس متغیر کیفیت زندگی در افراد تحت همودیالیز به‌واسطه تغییر در نمره های ابعاد سخت رویی و استرس ادراک‌شده تبیین می شود. نتیجه‌گیری: از آن‌جا که سخت رویی نه تنها بر ادراک افراد از عوامل استرس زا بلکه بر کیفیت زندگی تاثیرگذار است؛ بنابراین ارزیابی و تعیین کیفیـت زندگی و سطح سخت رویی می تواند به ‌کادر درمان کمک کند تا با اتخاذ روش هـای درمـانی روان شناختی، کیفیت زندگی بیماران را ارتقا دهنـد.