طراحی، تدوین و روایی‌یابی مداخله تلفیقی شناختی- رفتاری مبتنی بر تجربه زیسته کودکان شبه-خانواده از ضربه‌روانی پیچیده

هدف: انجام مداخلات اختصاصی برای کودکان آسیب‌پذیر شبه‌خانواده دارای اهمیت است. پژوهش حاضر با تلفیق مضامین استخراج شده از مصاحبه‌های انجام گرفته با کودکان شبه‌خانواده درباره تجربه زیسته آن‌ها از ضربه‌روانی پیچیده و درمان شناختی‌-رفتاری متمرکز بر ضربه‌روانی، مداخله تلفیقی شناختی- رفتاری مبتنی بر تجربه زیسته کودکان شبه‌خانواده از ضربه‌روانی پیچیده را معرفی می‌کند.روش: پژوهش حاضر در دو بخش انجام گرفت. در بخش نخست، جامعه پژوهش 30 دختر 9 تا 11 سال ساکن در مراکز شبه‌خانواده شهر اصفهان در سال1401 بود. نمونه‌گیری هدفمند و تا اشباع داده‌ها بر روی 8 کودک انجام شد. جمع‌آوری اطلاعات نیمه ساختار یافته با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام و با روش جیورجی تحلیل شد. در بخش دوم، به منظور طراحی مداخله تلفیقی از رویکرد عوامل مشترک و برای روایی‌یابی محتوایی مداخله از نظرات 8 نفر از متخصصان به روش دلفی استفاده شد.یافته‌ها: در بخش نخست، 5 مضمون اصلی شامل تعلق، ارتباط، خودپنداره، چالش‌های زندگی قبلی و سرمایه روانشناختی شناسایی شد. در بخش دوم؛ مداخله تلفیقی شناختی- رفتاری مبتنی بر تجربه زیسته کودکانشبه‌خانواده در10 جلسه، هر جلسه شامل دو بخش مراقبان (گروهی) و کودک (فردی) تدوین شد. ضریب نسبی روایی محتوایی حداقل 0. 75 و حداکثر 1 و شاخص روایی محتوا 0. 9 بدست آمد.نتیجه‌گیری: مداخله تلفیقی حاضر تلاشی است برای تدوین مداخله درمانی کودک محور ویژه کودکان شبه‌خانواده تا ضمن کاهش دادن برخی از خلاء‌های درمان شناختی- رفتاری متمرکز بر ضربه‌روانی از ظرفیت‌های این درمان نیز استفاده کرده باشد.

design, development and validation of integrating cognitive- behavioral intervention based on the lived experiences of foster children on complex trauma

aim: it is crucial to design specific interventions for vulnerable foster children. this study introduces an integrated cognitive-behavioral intervention based on the lived experiences of foster children with complex trauma, by incorporating themes extracted from interviews with foster children and elements of trauma-focused cognitive behavioral therapy (tf-cbt). method: the study comprised two parts. in the first part, 8 girls, aged 9 to 11, were selected from among 30 foster children in isfahan in 2022 through purposive sampling. data were collected through semi-structured interviews using a descriptive phenomenological method and analyzed using the giorgi method. in the second part, the common factors approach was applied to develop an integrated intervention from various integration methods. the content validity of the intervention was assessed using the delphi method with feedback from 8 experts. results: in the first part, five main themes were identified: belonging, relationships, self-concept, past life challenges, and psychological capital. in the second part, an integrated cognitive-behavioral intervention based on the foster children’s lived experiences was developed, consisting of 10 sessions. each session included two parts—one for caregivers and one for children. the content validity ratio (cvr) ranged from 0.75 to 1, and the content validity index (cvi) was 0.9. conclusion: this integrated intervention is a child-centered therapeutic approach designed to reduce some of the limitations in trauma-focused cognitive behavioral therapy. it leverages the strengths of tf-cbt while addressing the unique needs of foster children.