تدوین و اعتباریابی بسته روانی- آموزشی مبتنی بر استعاره‌ برای تبیین و مفهوم‌سازی طرح‌واره‌های حوزه خودگردانی و عملکرد مختل

هدف: به دلیل بومی نبودن منابع اصلی روان‌شناسی یکی از چالش‌های درمانگران ایرانی، نحوه ارائه مطالب و مداخلات روان‌شناختی به مراجعان است. طراحی و استفاده از استعاره‌های متناسب بافرهنگ و شرایط مراجع ایرانی به رفع این مسئله کمک می‌کند.  این پژوهش با هدف طراحی و اعتبار یابی بسته روانی- آموزشی مبتنی بر استعاره‌ برای تبیین و مفهوم‌سازی طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه حوزه خودگردانی و عملکرد مختل انجام‌شده است. روش: پژوهشگر بر اساس مبانی طرح‌واره درمانی و استعاره‌های مراجعان، برای هر طرح‌واره حوزه خودگردانی و عملکرد مختل 5 استعاره (درمجموع 20 استعاره) طراحی و تدوین کرد و برای اعتبار یابی در اختیار پنل متخصصان 13 نفری قرار داد تا علاوه بر روایی کیفی، روایی محتوایی به شیوه کمی نیز انجام شود. در اعتبار یابی کمی از دو ضریب نسبی روایی محتوا (cvr) و شاخص روایی محتوا (cvi) استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل آماری نشان داد که از بین 20 استعاره، 17 استعاره مقدار ضریب نسبی روایی محتوا و شاخص روایی محتوایی بالاتر از اندازه موردنیاز )0.54≤ cvr ) و 0.79≤ (cvi را به دست آورده و معتبر شناخته شدند. نتیجه‌گیری: با توجه به تاثیرات و کاربردهای استعاره در فرایند آموزش و روان‌درمانی و بر اساس نتایج اعتبار یابی استعاره‌های طراحی‌شده، می‌توان از این بسته روانی- آموزشی، در آموزش و جلسات طرح‌واره درمانی استفاده کرد.

developing of a metaphor-based psychoeducational packag explain and conceptualize impaired autonomy and performance schemas

aim: due to the non-indigenous origins of psychological sources, iranian psychotherapists face challenges in presenting psychological interventions and material to patients. designing and utilizing metaphors that are culturally appropriate for iranian clients can help address this issue. this research aims to design and evaluate a metaphor-based psychoeducational package to explain and conceptualize early maladaptive schemas in the autonomy and performance domains. method: drawing on schema therapy and client metaphors, the researcher designed and prepared five metaphors for each schema in the autonomy and performance domains, totaling 20 metaphors. these metaphors were presented to an expert panel of 13 members to test their qualitative and quantitative content validity. content validity ratio (cvr) and content validity index (cvi) were used for quantitative validation. results: the statistical analysis indicated that 17 out of the 20 metaphors had cvr and cvi values higher than the required threshold, thus proving valid. conclusions: given the benefits and applications of metaphors in education and psychotherapy, and based on the validation of the designed metaphors, this psychoeducational package can be effectively employed in educational and schema therapy sessions.