اثربخشی درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی بر سرسختی روان‌شناختی و فرسودگی والد گری مادران دارای فرزند مبتلا به اتیسم

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی بر سرسختی روان‌شناختی و فرسودگی والدگری مادران دارای فرزند مبتلا به اتیسم بود. روش: مطالعه حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیة مادران دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم مراجعه‌کننده به آموزشگاه دست‌های مهربانی (دریا) شهر اصفهان در سال 1401 بودند. از میان آن‌ها نمونه‌ای به حجم 30 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند بر اساس ملاک‌های ورود و خروج انتخاب و به‌تصادف در دو گروه مداخله و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). هر دو گروه آزمودنی قبل و بعد از مداخله و 2 ماه بعد، در مرحله پیگیری به ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامه سرسختی روان‌شناختی کوباسا، مدی و کاهن (1982) و پرسش‌نامه فرسودگی والدگری رزکام، بریاندا و میکولاژاک (2018) پاسخ دادند. آزمودنی‌های گروه مداخله تحت درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی در 8 جلسه 2 ساعت قرار گرفتند، اما بر گروه کنترل مداخله‌ای صورت نگرفت. داده‌های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی بر سرسختی روان‌شناختی و فرسودگی والدگری اثربخش بوده و اثر این تغییر تا مرحله پیگیری پایدار مانده است (0/05> p). نتیجه‌گیری: می‌توان از درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی جهت افزایش سرسختی روان‌شناختی و کاهش فرسودگی والدگری در مادران دارای فرزند مبتلا به اتیسم استفاده نمود.

the effectiveness of emotion efficacy therapy on psychological hardiness and parental burnout among mothers with autistic children

aim: the purpose of this study was to investigate the effectiveness of emotion efficacy therapy on psychological hardiness and parental burnout of mothers with autistic children. method: the research method was semi-experimental with a pre-test, post-test and follow-up design. the statistical population of this research included all mothers with autistic children who referred to dasthaye mehrabani school (darya) in isfahan in 2022. thirty mothers were selected by purposive sampling method based on the entry and exit criteria and randomly replaced in two intervention and control groups (15 people in each group). both groups before and after the intervention and 2 months later, in the follow-up phase, were given research tools including the psychological hardiness inventory by kobasa, maddi and kahn (1982) and the parental burnout assessment by roskam, brianda and mikolajczak (2018). the experimental group were treated based on emotion efficacy therapy in 8 sessions of 2 hours, but no intervention was done on the control group. the collected data were analyzed using mancova. results: emotion efficacy therapy was effective on psychological hardiness and parental burnout (p< 0/05), and the effect of this change remained stable until the follow-up stage (p<0/05). conclusion: emotion efficacy therapy can be used to increase psychological hardiness and  decrease parental burnout among mothers with autistic children.