پیش‌بینی تمایل به خودکشی براساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه با نقش میانجی‌ شیوه‌ های حل‌ مسئله در نوجوانان

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل پیش‌بینی تمایل به خودکشی بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه با نقش میانجی شیوه‌های حل مسئله در نوجوانان شهر ایلام انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی از نوع مدلیابی معادلات ساختاری است، جامعه آماری پژوهش شامل تمامی نوجوانان 13 تا 18 سال شهر ایلام در شش ماهه اول سال 1401 (14384 نفر) بودند. نمونه پژوهش 328 نفر است که طبق فرمول کوکران در دو مرحله به صورت نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای (برحسب جنسیت) و نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری شامل، پرسشنامه افکار خودکشی بک (1999)، پرسشنامه استاندارد طرح‌واره یانگ و براون (2001) و پرسشنامه شیوه‌های حل‌مسئله هپنر و پترسن (1987) بود. برای تحلیل داده‌ها از روش مدلیابی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر به کمک نرم‌افزارهای spss و amos استفاده شد. یافته‌ها: طرحواره‌های ناسازگار اولیه به‌طور مستقیم و نیز با میانجی شیوه‌های حل‌مسئله بر تمایل به خودکشی در نوجوانان شهر ایلام تاثیرگذار و قابل تبیین است. نتیجه‌گیری: شیوه‌های حل مسئله می‌تواند در تاثیر طرحواره‌های ناسازگار اولیه بر تمایل به خودکشی نوجوانان نقش میانجی داشته باشد. به این ترتیب می‌توان با شناسایی طرحواره‌های ناسازگار اولیه در نوجوانان، با آموزش شیوه‌های حل مسئله کارآمد، تمایل به خودکشی در موقعیت‌های بحرانی را در آنها کاهش داد.

prediction of suicidal tendencies based on primary maladaptive schemas with mediating role of problem solving styles in adolescents

aim: the present study was conducted with the aim of providing a peace model of suicidal tendency based on the initial incompatible schemas with the mediating role of problem solving styles in adolescents of ilam city. method: in this research, the descriptive-correlation method with the type of structural equation model was used, the statistical population of the research included all the teenagers (age range 13 to 18 years) of ilam city in the period of the first six months of 1401, based on the statistics of the ilam city registry. there were 14384 people. in order to estimate the sample size from cochran’s formula, a sample of 374 people was determined and selected in two stages of stratified random sampling (by gender) and multi-stage sampling. the measurement tools included beck’s suicidal thoughts questionnaire (1999), young and brown’s standard schema questionnaire (2001), and hepner and petersen’s problem solving styles (1987). for data analysis, structural equation model and path analysis were used with the help of spss and amos software. results: the findings showed that the primary maladaptive schemas directly and through the mediation of problem solving styles are effective and explainable on the tendency to commit suicide in adolescents in ilam city. conclusions: as a result, problem-solving style skills can play a decisive role in the impact of early maladaptive schemas on the tendency of adolescents to commit suicide.