الگوی ساختاری گرایش به مصرف مواد در نوجوانان بر مبنای فضای روان‌شناختی خانواده و پیشینه اعتیاد اعضای خانواده با میانجیگری گروه همسالان

هدف: هدف پژوهش تعیین میزان گرایش نوجوانان مصرف کننده دخانیات به مصرف مواد بر مبنای فضای روان‌شناختی خانواده و پیشینه اعتیاد اعضای خانواده با میانجی‌گری گروه همسالان بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تمامی نوجوانان دختر و پسر 19-13 ساله شهر تهران به ‌تعداد 839057 در نیمه دوم سال 1395 بود. به ‌روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای ابتدا شهر تهران به 5 قسمت جغرافیایی شمال، جنوب، غرب، شرق و مرکز تقسیم و سپس از بین مناطق 22 گانه شهرداری، 11 منطقه به‌صورت تصادفی انتخاب و حجم نمونه به پیشنهاد میشل 1993 و با در نظر گرفتن نسبت 10 تا 20 آزمودنی به ازای هر متغیر مشاهده شده و احتمال ریزش نمونه 150 نفر تعیین شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه استعداد اعتیاد ویراست نوجوانان زینالی (1393)، مقیاس جو عاطفی خانواده هیلبرن 1964، مقیاس همنشینی با همسالان بزهکار پاسکال، رینگوالت و فلولینگ (2003) و ابزار محقق ساخته پیشینه اعتیاد اعضای خانواده 1395 گردآوری و پس از حذف 5 پرسشنامه مخدوش و 3 شرکت کننده پرت، با استفاده از روش الگویابی معادله‌های ساختاری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ضریب مسیر غیرمستقیم فضای روان‌شناختی خانواده و گرایش به مصرف مواد با میانجی‌گری گروه همسالان منفی (β= -0.164, p= 0.002) و ضریب مسیر غیرمستقیم پیشینه اعتیاد اعضای خانواده و فامیل و گرایش به مصرف مواد با میانجی‌گری گروه همسالان مثبت (β= 0.153, p= 0.002) است. نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود والدین با فراهم آوردن فضای روان‌شناختی و عاطفی مناسب فرزندان خود را از تاثیر همسالان و گرایش به مصرف دخانیات و مواد محفوظ دارند.