اثربخشی درمان شناختی رفتاری و آموزش روانی بر ترس از زایمان طبیعی و متغیرهای مرتبط با آن

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی درمان‌ شناختی رفتاری در مقایسه با آموزش روانی بر ترس از زایمان و متغیرهای مرتبط با آن بود. روش: روش پژوهش نیمه ‌تجربی و جامعه آماری زن‌های نخست‌زای شهر اهواز در سال 1394 به ‌تعداد تقریبی 8000 نفر بود. از بین آن‌ها 54 زن که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند؛ با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به‌شکل تصادفی در سه گروه 18 نفری گمارده شدند.  ابزار پژوهش پرسشنامه انتظار زایمان ویژما، ویژما و زَر (1998)، نشانه‌های اضطراب درد مک‌کراکن و دینگرا (2002)، خودکارامدی زایمان لویی (1993)، 9 جلسه 90 دقیقه ای درمان ‌شناختی رفتاری نایمینن، (2016) و 6 جلسه 90 دقیقه ای آموزش روانی روحی، سالملاآرو، تویوانن، توکولا، هالمسماکی و سایستو، (2013) هفته ای دو بار بود. پس از حذف 8 نفر به‌دلیل غیبت در دو سوم جلسه‌ها داده های 46 نفر با استفاده از روش کوواریانس و مقایسه دو نسبت مستقل تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد درمان شناختی رفتاری ترس از زایمان (0.001 =f=70.64، p) و ترس از درد ( 0.02 =f=4.25،  p) را کاهش و تمایل به زایمان طبیعی ( z=3.12، 0.002 =p) و خودکارامدی زایمان را افزایش داده (f=108.73، 0.001 =p) و اثربخشی آن در مورد این متغیرها بیش از آموزش روانی است. آموزش روانی تنها باعث افزایش خودکارامدی زایمان (0.001=f=73.108، p) و کاهش ترس از زایمان شده بود (70.64=f، 0.01 =p). همچنین تفاوت فراوانی نهایی زایمان طبیعی در گروه شناختی رفتاری  با گروه‌ گواه (0.1=z=1.56، p)، و گروه‌ آموزش روانی ( 0.4=z=0.7، p) معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: درمان شناختی رفتاری با هدف قرار دادن افکار غیرمنطقی زن‌ها نسبت به زایمان طبیعی و استفاده از راهبردهای رفتاری باعث کاهش ترس زن‌ها از زایمان می شود و موثرتر از آموزش روانی در زمینه های مذکور است.