اثر آفتاب‏دهی و کود حیوانی در کنترل نماتد سیستی مزارع چغندرقند heterodera schachtii schmidt

جهت بررسی امکان کنترل نماتد سیستی چغندر قند (heterodera schachtii schmidt) در مزارع آلوده آزمایش‌هایی با استفاده از روش‏های آفتاب‏دهی و استفاده از کود حیوانی نپوسیده در مزارع آلوده اطراف کارخانه قند اصفهان در منطقه جی و قهاب صورت پذیرفت. چهار تیمار این آزمایش شامل، استفاده از روش آفتاب دهی خاک با به کارگیری ورقه‌های پلاستیکی شفاف، استفاده از کود حیوانی تازه، تلفیق پوشش ورقه‌های پلاستیکی و کود حیوانی و شاهد بدون انجام هیچ گونه عملیات در سه تکرار در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی بود که در زمینی آلوده به نماتد مذکور طی دو سال انجام گردید. داده‏های مربوط به جمعیت نهایی تعداد سیست‏های پر و تعداد تخم و لارو سن دوم موجود در هر سیست و در هر گرم خاک مبنای تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. فاکتور تولید مثل و درصد کاهش و یا افزایش جمعیت نماتود سیستی چغندرقند، در هر تیمار نسبت به جمعیت اولیه‏ی همان تیمار در سال‏های اول، دوم و میانگین آنها در مجموع دو سال آزمایش محاسبه گردید. نتایج نشان داد تیمار تلفیق کود حیوانی و آفتاب دهی در سال اوّل، دوّم و در مجموع دو سال بیشترین اثر را در کاهش جمعیت نهایی نماتد سیستی چغندرقند نسبت به سایر تیمارها و شاهد داشته است. تیمارهای کود حیوانی و آفتاب دهی به تنهایی از لحاظ آماری تفاوتی با یکدیگر نداشتند و هر دو با هم در یک گروه آماری نسبت به تیمار تلفیق کود حیوانی و آفتاب دهی و نیز شاهد قرار گرفتند. تیمار تلفیق کود حیوانی و آفتاب دهی در سال اول، دوم و میانگین دو سال به ترتیب با 04/0، 003/0 و 021/0 کمترین فاکتور تولیدمثل را داشت. این مقادیر به ترتیب سال‏های ذکر شده با 96، 7/99 و 85/97 درصد کاهش جمعیت نسبت به جمعیت اولیه، بیشترین درصد کاهش جمعیت را نشان می‏دهد. پس از این تیمار نیز تیمار آفتاب‏دهی با فاکتورهای تولید مثل 05/0، 02/0 و035/0 و هم چنین، درصد کاهش جمعیت 95، 98 و 5/96 به ترتیب سال‏های آزمایش بهترین تاثیر را در کاهش جمعیت نماتود سیستی چغندرقند داشت.