>
Fa   |   Ar   |   En
   مهار آفت کرم سیب (L.) (Lep.:Tortricidae) Cydia Pomonellaبا استفاده از روش اخلال در جفت گیری با فرمون های مصنوعی در استان خراسان رضوی  
   
نویسنده کمالی هاشم ,کلیایی رئوف ,تقدسی محمدولی
منبع پژوهش هاي حفاظت گياهان ايران - 1395 - دوره : 30 - شماره : 4 - صفحه:646 -653
چکیده    کرم سیبcydia pomonella یکی از آفات کلیدی سیب در استان خراسان رضوی است که هر ساله خسارات فراوانی را به این محصول وارد می‏سازد. روش‏های متعددی در دنیا به‏ منظور کنترل کرم سیب و جلوگیری از ایجاد ضایعه و خسارت به محصول سیب مورد استفاده قرار گرفته است. در حال حاضر کنترل شیمیایی با استفاده از انواع حشره‏کش‏ها از جمله متداول‏ترین روش‏های مدیریت این آفت کلیدی در کشور محسوب می‏گردد. لارو کرم سیب زمستان را در پناهگاه خود و زیر پوست تنه درختان و زیر کلوخه‏ ها می گذراند و همزمان با شکوفه کردن درختان سیب در اوایل بهار، لاروها تبدیل به شفیره می شوند. اولین پروانه ها، مصادف با ریختن آخرین گلبرگ‏ های درختان سیب در طبیعت ظاهر می گردند. شب پره‏های ماده پس از جفت‏گیری، شبانه تخم‏های خود را روی برگ‏های نزدیک گل‏ها و در نسل‏های بعدی روی میوه یا دم میوه قرار می‏دهند. لاروهای جوان پس از مختصر تغذیه داخل میوه ‏ها جوان می شوند و از گوشت میوه تغذیه می نمایند لاروهای کامل پس از تغذیه، میوه را ترک نموده و به پناهگاه خود رفته و شروع به تنیدن پیله می نمایند. حشرات نسل دوم در تابستان ظاهر می‏شوند. در این تحقیق، با هدف حذف سمپاشی علیه کرم سیب و به حداقل رساندن استفاده از ترکیبات شیمیائی روی این محصول، میزان توانایی فرمون‏های جنسی مصنوعی در کنترل کرم سیب بر اساس روش اخلال در جفت‏گیری در شهرستان قوچان مورد بررسی قرار گرفت و کارایی آن در مقایسه با روش شیمیایی در سال 1392 ارزیابی شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تیمار و 20 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل اخلال در جفت‏گیری، اخلال در جفت‏گیری+ سم‏پاشی و سم‏پاشی طبق عرف محل بودند. تعداد 1000 عدد از محمل ها که به صورت مفتول سیمی دو رشته‌ای تهیه شده بود در هر هکتار روی درختان نصب شد. فرمون‏ها در ابتدای فصل و قبل از ظهور اولین پروانه ‏های نر نصب شدند. نمونه‏گیری از حشرات بالغ کرم سیب با نصب 3 عدد تله چسبی دلتا صورت گرفت. 20 تا 25 روز بعد از شروع فعالیت هر نسل آفت، 25 میوه به صورت تصادفی از جهت‏ها و ارتفاع‏های مختلف به تفکیک سالم و آلوده یادداشت شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، بیشترین میزان صید در تله های مربوط به تیمار سمپاشی، با اختلاف معنی ‏دار نسبت به دو تیمار دیگر مشاهده شد. اختلاف بین تیمارهای اعمال شده در هر دو صفت جمعیت کرم سیب و درصد میوه‏های آلوده معنی‏دار شد (p≤0/01)، به‏طوری‌که دو تیمار اخلال در جفت‏گیری و اخلال در جفت‏گیری+ سم‏پاشی هر دو به یک نسبت و با اختلاف معنی‏دار، نسبت به تیمار سم‏پاشی عرف، در کنترل جمعیت آفت و کاهش درصد میوه‏های آلوده موفق‏تر بودند. کمترین درصد آلودگی میوه مربوط به تیمارهای اخلال در جفت‏گیری و اخلال در جفت‏گیری+ سم‏پاشی عرف بود. بیشترین درصد آلودگی در تیمار سم‏پاشی عرف محل مشاهده شد که نمایانگر کنترل ضعیف‏تر آفت در این تیمار می باشد. آفت دارای سه نقطه اوج پرواز بود. دو تیمار اخلال در جفت‏گیری و اخلال+ سم‏پاشی در طول فصل زراعی با اختلاف معنی داری نسبت به تیمار سم‏پاشی طبق عرف محل بهترین کنترل جمعیت آفت را داشتند. بر این اساس، تاثیر کنترلی فرمون‏های نصب شده در نسل‏های اول و دوم آفت مشهودتر بود و در نسل سوم، به دلیل عدم پایداری و کاهش تاثیر فرمون در محیط، میزان آلودگی، افزایش پیدا کرد.
کلیدواژه اخلال در جفت‏گیری، تله، خراسان رضوی، فرمون جنسی، کرم سیب
آدرس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی, بخش تحقیقات گیاه پزشکی, ایران, موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور, بخش تحقیقات حشره شناسی, ایران, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان, بخش تحقیقات گیاه پزشکی, ایران
پست الکترونیکی mtaghaddosi@yahoo.com
 
   Codling Moth, Cydia pomonella (L.) (Lep.:Tortricidae) Control by Mating Disruption Method by Synthetic Pheromones in Khorasan Razavi Province  
   
Authors Kamali Hashem ,Taghadosi Mohamavali ,kolyaee Raoof
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved