مقاومت علف‏های هرز خردل وحشی (sinapis arvensis) و شلمی (rapistrum rugosum) به علف‏کش تری‏بنورون متیل در آق‏قلا

با گذشت بیش از 20 سال از زمان ثبت علف‏کش تری بنورون متیل در ایران، گزارش‏هایی مبنی بر عدم کارآیی این علف‏کش برای کنترل علف‏های هرز پهن برگ در مزارع گندم شهرستان آق‏قلا وجود دارد. به منظور بررسی بروز مقاومت به تری بنورون متیل در علف‏های هرز خردل وحشی (sinapis arvensis) و شلمی (rapistrum rugosum)، آزمایش‏های دز-پاسخی طی سال‏های 1390 و 1391 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. با حرکت روی دو قطر فرضی بر روی نقشه شهرستان آق‏قلا، بیوتیپ‏های مشکوک به مقاومت هر دو علف‏هرز از مزارع گندم جمع‏آوری شدند. از هر یک از گونه‎های گیاهی یک بیوتیپ حساس از مزارعی که هیچ گونه سابقه سمپاشی نداشتند، نیز جمع‎آوری شد. در این آزمایش‏ها واکنش بیوتیپ‏های حساس و مشکوک به مقاومت هر دو علف‏هرز در مقابل دزهای مختلف علف‏کش تری بنورون متیل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون پاسخ به دز علف‏کش حاکی از بروز مقاومت در‏ خردل وحشی و شلمی به علف‏کش تری ‏بنورون متیل بود. شاخص درجه مقاومت بیوتیپ sra2 خردل وحشی و بیوتیپ‏های srr1 و srr2 شلمی به علف‏کش تری ‏بنورون متیل به ترتیب معادل 05/4، 90/26 و 42/24 به‌دست آمد. این اولین گزارش مقاومت علف‏های هرز خردل وحشی و شلمی به علف‏کش تری بنورون متیل در کشور است. نقشه پراکنش مزارع آلوده به علف‎های هرز مقاوم این دو علف‎هرز با استفاده از سامانه‎ سیستم اطلاعات جغرافیایی ترسیم شد. نتایج این تحقیق می‎تواند جهت اجرای برنامه‎های مدیریت علف‏های هرز مقاوم و ممانعت از توسعة این گیاهان به سایر مناطق مورد استفاده قرار گیرد.