مطالعه بیان ژن‌های sut1، chi3 و cyp1 در گوجه‌فرنگی پارازیت شده با گل جالیز (orobanche aegyptica)

گل جالیز (orobanche spp) گیاه انگلی مطلق بوده که به ریشه بسیاری از گیاهان زراعی مهم همچون گوجه فرنگی، آفتابگردان، خیار، توتون و متصل شده و باعث کاهش قابل توجهی در عملکرد گیاه زراعی به ویژه در مناطق گرم و خشک همچون اروپا، آفریقا و آسیا می‌شود. تاکنون روش‌های متعددی برای کنترل گل جالیز استفاده شده است، اما عموماً این روش‌ها گران بوده و موثر عمل نمی‌کنند. درک بهتر نحوه واکنش گیاه میزبان و همچنین مکانیسم مولکولی مقاومت به این گیاه انگل به منظور یافتن روش‌های بهتر جهت کنترل آن ضروری به نظر می‌رسد. در این مطالعه بررسی بیان دو ژن کدکننده آنزیم های کیتیناز (chi3) و سیستئین پروتئیناز (cyp1)، و همچنین یک ژن کدکننده انتقال دهنده ساکارز (sut1)، در واکنش گیاه گوجه فرنگی به آلودگی با گل جالیز، در دو ژنوتیپ متحمل و حساس با استفاده از تکنیک real time pcr انجام شد. هر سه ژن در ساعات اولیه پس از آلودگی افزایش بیان را نشان دادند. بیان انتقال دهنده ساکارز و همچنین آنزیم سیستئین پروتئیناز در هنگام تنش در دو ژنوتیپ با یکدیگر تفاوت معنی‌دار داشته اما در مورد آنزیم کیتیناز این تفاوت مشاهده نشد. نحوة بیان ژن ها در دو ژنوتیپ حساس و مقاوم نشان داد که فعالیت های دفاعی گیاه گوجه فرنگی از همان ساعات اولیه پس از آلودگی شروع شده و رقم متحمل پاسخ دفاعی سریع تری به علائم منتقل شده از گیاه انگل می دهد. همچنین احتمالاً آنزیم های تجزیه کننده پروتئین (پروتئینازها)، یکی از ابزارهای دفاعی زودهنگام گیاهان در جلوگیری از نفوذ گل جالیز به ریشه می باشد.