تعیین دما‌های کاردینال جوانه‌زنی بذور علف‌های هرز بنگ دانه، تاج الملوک و شاهدانه

به منظور بررسی دمای کاردینال علف‌های هرز بنگ دانه (hyoscyamus niger l.)، تاج الملوک (aconitum napellus l.) و شاهدانه (cannabis sativa l.) و امکان پیش بینی زمان ظهور آن‌ها در مزرعه، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در سال 1390 در آزمایشگاه تحقیقات علف های هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. بذور علف های هرز مذکور تحت تیمارهای دمایی ثابت 0، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتی‌گراد قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیش‌ترین درصد جوانه زنی در بذور بنگ دانه، تاج الملوک و شاهدانه در دمای 20 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. واکنش گیاهان مذکور به افزایش دما به بالاتر از مطلوب متفاوت بود. گیاه بنگ دانه در دمای 10 درجه درصد جوانه‌زنی کم‌تری نسبت به دو گیاه دیگر داشت. بیش‌ترین طول ریشه‌چه و ساقه‌چه به‌ترتیب در دمای 20 و 15 درجه سانتی‌گراد در گیاه شاهدانه، 30 و 20 درجه سانتی گراد در گیاه بنگ دانه و 20 و 25 درجه سانتی گراد در گیاه تاج الملوک مشاهده شد. دماهای کاردینال (دمای پایه، بهینه و بیشینه) برای گیاه بنگ‌دانه به ترتیب 66/0، 31 و 41 درجه سانتی گراد، برای گیاه تاج الملوک 84/2، 48/11 و 05/41 درجه سانتی گراد و برای گیاه شاهدانه به ترتیب 6/2، 8/26 و 8/42 درجه سانتی‌گراد تعیین شد. نتایج این آزمایش نشان داد که وجود دامنه دمای متفاوت در جوانه‌زنی بذرهای علف هرز در استقرار و رقابت پذیری آن‌ها موثر است.