تاثیر نیترات آمونیم بر بازدارندگی بی‌کربنات سدیم آب مخزن سمپاش در کارآیی علف‌کش‌های گلیفوسیت و نیکوسولفورون روی علف‌های هرز سوروف و گاوپنبه

تاثیر نیترات آمونیم (amn) بر بازدارندگی بی‌کربنات سدیم (nahco3) موجود در آب مخزن سمپاش علف‌کش‌های گلیفوسیت (roundup®, 41% sl) و نیکوسولفورون (cruse®, 4% sc) بر کنترل علف‌های هرز سوروف[echinochloa crus-galli (l.) p. beauv.] و گاوپنبه (abutilon theophrasti medicus.) به صورت آزمایشات جداگانه فاکتوریل 2×6 و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تکرار (به انضمام 6 گلدان شاهد بدون سمپاشی) طی سال‌های 89-1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل مقادیر بی‌کربنات سدیم در شش سطح (0، 100، 200، 300، 400 و 500 قسمت در میلیون در آب دیونیزه (w/v)) در ترکیب با مقادیر 0 یا 5/0 کیلوگرم در هکتار نیترات آمونیم (amn) به عنوان تعدیل کننده قلیائیت آب بودند. محلول علف‌کش‌های نیکوسولفورون و گلیفوسیت به ترتیب در مقادیر ثابت 22 و 158 گرم ماده موثره در هکتار (با توجه به شاخص ed50 حاصل از آزمایش مقدماتی) به صورت پس رویشی در مرحله 3 تا 4 برگی علف‌های هرز در حجم سمپاشی 250 لیتر در هکتار اعمال شدند. نتایج آزمایش، تاثیر معنی‌دار (01/0≥p) اثرات اصلی بی‌کربنات سدیم، نیترات آمونیم و نیز اثر متقابل بی‌کربنات کلسیم و نیترات آمونیم در مخزن علف‌کش‌ها را 4 هفته پس از کاربرد روی بقاء، ارتفاع بوته، سطح برگ و وزن خشک اندام هوایی (درصد شاهد) علف‌های هرز سوروف و گاوپنبه نشان داد. افزودن amn به مخزن سمپاش با کاهش اثرات قلیائیت آب، تاثیر علف‌کش‌ها را به طور موثری بهبود بخشید، ولی این افزایش کارآیی در علف‌کش نیکوسولفورون بر علف هرز سوروف، و در علف‌کش گلیفوسیت در کنترل گاوپنبه مشهودتر بود. در مجموع، نتایج این آزمایش اهمیت نیترات آمونیم در غلبه بر بازدارندگی بی‌کربنات سدیم مخزن سمپاش علف کش‌های گلیفوسیت و نیکوسولفورون را مورد تایید قرار داد.