ارزیابی کارایی فرمولاسیون میکروکپسول سنتز‌شده علف‌کش‌های ای ‌پی ‌تی‌ سی و تریفلورالین در کنترل علف‌‌های ‌هرز دم‌روباهی و تاج‌خروس در شرایط گلخانه

به‌منظور بررسی کارایی فرمولاسیون میکروکپسول در مقایسه با فرمولاسیون امولسیون علف‌کش‌های ارادیکان و ترفلان (ای‌پی‌تی‌سی 82 درصد و تریفلورالین 48 درصد) در کنترل علف‌های‌هرز دم‌روباهی‌سبز و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز دو آزمایش مجزا به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در گلخانۀ تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش استان مازندران اجرا گردید. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از مقادیر صفر (شاهد)، 25، 50، 75 و 100 درصد مادۀ موثره توصیه شده در هکتار از فرمولاسیون‌های میکروکپسول و امولسیون علف‌کش‌های ارادیکان و ترفلان (مقادیر توصیه شده ای‌پی‌تی‌سی و تریفلورالین به‌ترتیب 4.92 و 1.2 کیلوگرم در هکتار). پاسخ دم‌روباهی‌سبز‌ و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز با استفاده از آزمون‌های تجزیه‌ واریانس و تجزیه رگرسیون غیر‌خطی مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر ed10، ed50 و ed90 با استفاده از روابط ویبول و لگاریتم لجستیک برآورد گردید. ed50 در فرمولاسیون امولسیون ای‌پی‌تی‌سی در کنترل دم‌روباهی‌سبز‌ و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز به‌ترتیب 2.94 و 3.29 و در فرمولاسیون میکروکپسول به‌ترتیب 1.87 و 2.37 کیلوگرم مادۀ موثره در هکتار تعیین گردید. همچنین این پارامتر در فرمولاسیون امولسیون تریفلورالین در کنترل دم‌روباهی‌سبز و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز به‌ترتیب 0.55 و 0.64 کیلوگرم مادۀ موثره در هکتار و در فرمولاسیون میکروکپسول به‌ترتیب 0.52 و 0.56 کیلوگرم مادۀ موثره در هکتار برآورد شد. شاخص پتانسیل نسبی ای‌پی‌تی‌سی در کنترل دم‌روباهی‌سبز‌ و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز به‌ترتیب 1.57 و 1.39 و در علف‌کش تریفلورالین به‌ترتیب 1.05 و 1.14 تعیین گردید. بدین لحاظ می‌توان با استفاده از پوشش‌ پلیمری ضمن افزایش کارایی علف‌کش‌ها تا حدود زیادی از مقادیر مصرفی کاست.

evaluating weed control efficacy of microencapsulated eptc and trifluralin herbicides under greenhouse condition

introduction in conventional formulations such as emulsifiable concentrates (ec), wettable powders, soluble liquids, etc., complete availability of the active agent is usually considered immediate or rapid following usage. application rates of these formulations of pesticides are greater than the minimum threshold concentration to counter losses from sorption, volatilization, photodecomposition, microbial and chemical degradation, and leaching. controlled-release technology for pesticides could reduce environmental damage and increase efficiency by enhancement of delivery to the site of action. this survey was conducted to determine the possibility of eptc and trifluralin efficiency improvement by using microencapsulated formulation (mc) that were first synthesized in iran. materials and methodstwo separated greenhouse experiments were conducted in tirtash research and education center (mazandaran–iran) in 2014. the experiments were carried out in a factorial arrangement based on a randomized complete block design with three replications. the microencapsulated formulation of eptc and trifluralin herbicides were compared with emulsifiable concentrate formulation (eradicane 82% and treflan 48%) in 0 (control), 25, 50, 75 and 100 percent of active ingredient (a.i.) (4.92 and 1.2 kg a.i./ha, recommended doses for eptc and trifluralin, respectively). for this purpose, the soil of pots were infested with the seed of green foxtail (setaria viridis) and redroot pigweed (amaranthus retroflaxus). the responses of weeds to treatments, specifically seedling number, were analyzed using anova tests, non-linear regression, and fitting to three parameters of weibull and log-logistic equations. this analysis was based on akaike’s information criterion, residual standard error, and lack-of-fit test indices in the r3.4.1 program. the effective dose were determined for 10, 50 and 90 percent of weed control (ed10, ed50 and ed90, respectively). relative potency index (r) of formulation types were determined by divided ed50 of ec into mc formulations. results and discussionaccording to the results of the experiments, the formulation type had a significant effect on the weed numbers. the mc formulations of eptc increased green foxtail and redroot pigweed control efficiencies. the ed10, ed50 and ed90 decreased from 0.72, 2.94 and 7.18 kg a.i.ha-1 in the ec to 0.41, 1.87 and 4.89 kg a.i.ha-1 in the mc formulation for green foxtail and 1.08, 3.29 and 10.02 kg a.i.ha-1 in the ec to 0.57, 2.36 and 9.67 kg a.i.ha-1 in the mc formulation for redroot pigweed. the r index of eptc in green foxtail and redroot pigweed control were 1.57 and 1.39, respectively. weed control increased as trifluralin dosage increased in both of the formulation types, although in higher doses of the mc, weed control efficiency increased more than the ec formulation. so the efficiency of the mc formulations depended on application dosages. the ed10, ed50 and ed90 of green foxtail were 0.14, 0.55 and 1.27 kg a.i.ha-1 in the ec and 0.19, 0.52 and 0.98 kg a.i.ha-1 in the mc formulation. the ed10, ed50 and ed90 of redroot pigweed were 0.20, 0.64 and 2.02 kg a.i.ha-1 in the ec and 0.26, 0.56 and 1.19 kg a.i.ha-1 in the mc formulation. so that the r index of trifluralin in green foxtail and redroot pigweed control were 1.05 and 1.14, respectively.