رابطه اجزای آناتومیکی ریشه با مقاومت در ژنوتیپ‏های چغندرقند به نماتد سیست Heterodera Schachtii Schmidt 1871

چغندرقند beta vulgaris l. از محصولات مهم صنعتی به شمار می‏آید. نماتد سیست، heterodera schachtii از عوامل محدود کننده رشد این گیاه می‏باشد. در این تحقیق، مقاومت و ویژگی‏های آناتومیکی ریشه 70 ژنوتیپ چغندرقند نسبت به این نماتد مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا، میزان مقاومت ژنوتیپ‏های چغندرقند، بر اساس واکنش به نماتد سیست بررسی شد و بر اساس تعداد سیست تولید شده برای هر ژنوتیپ، در پنج طیف‏ مقاوم، نسبتاً مقاوم، متحمل، نسبتاً حساس و حساس قرار داده شدند. سپس، اجزای آناتومیکی ریشه، شامل ضخامت پریدرم و ضخامت لایه پارانشیم پوست، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پریدرم ژنوتیپ مقاوم 33 (sb32) با 536/27 میکرون، بیشترین ضخامت را داشته و سپس، دیگر ژنوتیپ‏های مقاوم 60 (f-20747)، 61 (f-20746)، 5 (sb31-hsf2) و 3 (sb27-hsf10)، به ترتیب با میانگین 480، 87/445، 436 و 419/47 میکرون قرار گرفتند. در صورتی‏که ژنوتیپ‏های حساس 23 (sb35-hsf8)، 62 (f-20583) و 35 (sb35) به‏ترتیب با کمترین میانگین ضخامت پریدرم 194/13، 258/67 و 319/47 میکرون بودند. در ضخامت پارانشیم پوست، بیشترین مقدار در ژنوتیپ مقاوم 61 (f-20746) با 438/93 میکرون مشاهده شد و سپس، ژنوتیپ‏های مقاوم 3 (sb27-hsf10)،60 (f-20747)، 62 (f-20583)، 29 ((7112*sb36)*s111) و 8 (sb31-hsf7) به‏ترتیب، با میانگین 403/20، 402/40، 360/53، 344/27 و 323/73 میکرون قرار گرفتند. ژنوتیپ‏های حساس 19 (sb32-hsf10) و 63 (-f20603) با میانگین ضخامت پارانشیم پوست 13/210 و 33/213 میکرون، کمترین ضخامت را دارا بودند. مابقی ژنوتیپ‏های مربوطه، در رابطه با صفات مذکور در طیف میانی این دو گروه مقاوم و حساس واقع شدند. این نتایج، موید یک رابطه مستقیم بین این صفات و میزان مقاومت برخی از ژنوتیپ‏های مورد بررسی به نماتد سیست چغندرقند، h. schachtii می‌باشد.