تاثیر نوع الگوی مکانی درختان بر کارایی روش‌های نمونه‌برداری فاصله‌ای و قطعه‌ نمونه‌ای در درختزارهای زاگرس

الگوی مکانی درختان، به‌عنوان یکی از ویژگی‌های ساختار جنگل، بر عملکرد روش‌های نمونه‌برداری تاثیر می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر توزیع مکانی درختان بر کارایی روش‌های نمونه‌برداری فاصله‌ای و قطعه‌ نمونه‌ای انجام شد. برای این منظور، یک تودۀ بلوط ایرانی با الگوی مکانی پراکنده در استان کهگیلویه و بویراحمد (47 هکتار) و یک تودۀ بنه با الگوی مکانی کپه‌ای در استان فارس (45 هکتار) انتخاب شد. شش روش فاصله‌ای و شش روش قطعه‌ نمونه‌ای در یک شبکۀ 100 متر × 100 متر در هر دو توده برای برآورد تراکم و درصد تاج‌پوشش استفاده شد. کارایی روش‌ها با مقایسه آماری نتایج با مقدار واقعی، معیار صحت و درصد مجذور میانگین مربعات خطا ارزیابی شدند. مقدار واقعی تراکم و درصد تاج‌پوشش در تودۀ بنه به‌ترتیب 4/19 پایه در هکتار و 1/5 درصد و در تودۀ بلوط ایرانی 3/22 پایه در هکتار و 1/17 درصد بود. نتایج نشان داد که از میان روش‌های فاصله‌ای، دو روش نزدیک‌ترین فرد (تراکم 5/19 و درصد تاج‌پوشش 2/5) و نزدیک‌ترین همسایه (تراکم 1/20 و درصد تاج‌پوشش 9/4) در تودۀ بنه و روش خط‌ نمونه در تودۀ بلوط ایرانی (تراکم 0/21 و درصد تاج‌پوشش 3/17) کارامد بودند. همچنین همۀ روش‌های قطعه‌ نمونه‌ای در دو توده کارایی لازم را داشتند (به جز روش قطعه‌ نمونه مربعی). به‌طور کلی نتایج نشان داد که برخلاف روش‌های قطعه ‌نمونه‌ای، پراکنش مکانی درختان بر صحت و دقت روش‌های فاصله‌ای مورد بررسی به‌طور معنی‌داری تاثیر می‌گذارد.