تاثیر تاج درخت بنه (Pistacia atlantica) بر پراکنش مکانی خصوصیات شیمیایی خاک (مطالعه موردی: منطقه سروآباد کردستان)

در اکوسیستم های خشک و نیمه‌خشک، تک‌درختان تاثیر مهمی بر خصوصیات خاک داشته و تعیین کننده ساختار جوامع میکروبی و علفی خاک در زیر تاج درخت بوده که عملکرد این نوع اکوسیستم ها را تحت تاثیر خود قرار می دهند. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر تاج درخت بنه (pistacia atlantica desf.var.kurdica) بر ویژگی های عناصر غذایی خاک (کربن آلی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم)، لیتیم و سدیم است. در این تحقیق، نمونه های خاک در زیر و اطراف یک درخت بنه در منطقه سروآباد کردستان برداشت شد. نمونه ها در یک محدوده 20×20 متری به فواصل 2 متر و سپس در 5 محدوده 2×2 متری به فواصل 50 سانتی‌متر در زیر و اطراف یک درخت بنه و از 5 سانتی متر اول خاک برداشت شدند. به‌منظور تجزیه و تحلیل پراکنش و تغییرات مکانی متغیر های خاک از روش زمین‌آمار استفاده شد. نتایج نشان داد که مقدار کربن آلی و نیتروژن خاک در زیر تاج درخت نسبت به نواحی اطراف بیشتر است. مقدار فسفر نیز در زیر تاج درخت بیشتر از نواحی اطراف بود و سطحی فراتر از تاج درخت را پوشش می‌داد. پتاسیم با افزایش فاصله از پایه درخت کاهش یافت. سدیم الگوی پراکنش متوسطی در ارتباط با تاج درخت داشت، در حالی‌که لیتیم الگوی مکانی پراکنده ای را نشان داد. به‌نظر می رسد که پراکنش لیتیم مستقل از موقعیت درخت باشد. نتایج به دست آمده این فرضیه را تایید می کند که تفاوت در خصوصیات شیمیایی عناصر غذایی خاک، منجر به پراکنش‌های مکانی متفاوتی در زیر تاج درخت و با توجه به نوع گونه درختی می شود.