برآورد ارزش اقتصادی و مقایسۀ ذخیرۀ کربن در رویشگاه‌های مختلف جنگلی استان کهگیلویه و بویراحمد

جنگل‌ها از اکوسیستم‌هایی هستند که با انبوهی از ترسیب کربن اتمسفر سالانه در زی‌تودۀ گیاهان چوبی و خاک، تاثیر مهمی در کاهش غلظت دی‌اکسید کربن اتمسفر دارند. سه عامل تعیین‌کنندۀ ذخیرۀ کربن هر رویشگاه جنگلی عبارت است از خاک، پوشش گیاهی و لاشریزه. در این پژوهش برای محاسبۀ ذخیرۀ کربن در جنگل‌های بلوط شهرستان‌های بویراحمد و دنا در اقلیم سردسیر استان کهگیلویه و بویراحمد، پس از جنگل‌گردشی، چهار قطعه‌‌نمونۀ یک هکتار مربعی در چهار رویشگاه معرف جنگل‌های استان انتخاب و متغیرهای مورد نظر (قطر برابرسینه، قطر جست‌گروه، ارتفاع و سطح تاج پوشش) آماربرداری شد. به‌منظور برآورد زی‌توده و ذخیرۀ کربن گونه‌های درختی متناسب با فرم رویشی (دانه‌زاد و شاخه‌زاد)، از معادلات آلومتریک مربوط استفاده شد. برای اندازه‌گیری ذخیرۀ کربن خاک نیز در هر قطعه‌نمونه، پنج نمونه خاک از عمق صفر تا 30 سانتی‌متری برداشت و درصد کربن آلی و وزن مخصوص ظاهری در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیۀ واریانس مقایسۀ ذخیرۀ کربن درختان حاکی از اختلاف آماری معنی‌دار بین رویشگاه‌های مختلف بود، به‌نحوی که رویشگاه پریکدون با 31 تن در هکتار بیشترین و رویشگاه قرق با 17 تن در هکتار کمترین مقدار را به خود تخصیص دادند. میانگین ذخیرۀ کربن لاشریزه 730 کیلوگرم در هکتار و ارزش اقتصادی ذخیرۀ کربن در هر هکتار از رویشگاه‌های تحت بررسی، 188 میلیون تومان برآورد شد. مجموع میانگین ذخیرۀ کربن خاک، پوشش گیاهی و لاشریزه در مناطق تحت مطالعه بیش از 159 تن در هکتار برآورد شد، به‌طوری‌ که منطقه (قرق) دارای بیشترین و رویشگاه سرآبتاوه (دامنۀ شمالی) دارای کمترین مقدار بودند.

The economic value and comparison of carbon storage in different forest areas in Kohgiluyeh and BoyerAhmad province

Forests as one of the important ecosystems plays a noticeable role in reducing the carbon dioxide by the  annual atmospheric carbon sequestration into the biomass of woody plants and soil. The three determining factors for estimating the carbon storage in a forest ecosystem are soil, vegetation, and litters. This study was carried out to investigate the carbon storage and its sequestration in four 1 ha square sample plots in forests of BoyerAhmad and Dena counties, Kohgiluyeh and BoyerAhmad province. Relevant allometric equations were used to estimate the biomass and carbon storage of the tree species in two vegetative form of coppice and high forests. For the measurement of soil carbon storage, five soil samples were taken from depths of 0 30 cm, and percentage of organic matter and bulk density were measured in the laboratory. Analysis of variance showed that the total carbon storage in the trees, soil and litter had no significant difference amongst different sites, but the total carbon storage among the trees showed a significant difference (Parikadon site with 31 and Vezg site with 17 tons/ha, respectively). According to the results, the enclosed area (Vezg) had the highest carbon storage and the Sarabtaveh (northern aspect) had the lowest carbon storage. The average carbon storage of the studied areas was more than 159 tons/ha. The average of carbon storage in litters was about 730 kg/ha and the mean economic value of total carbon storage per ha was estimated 188 million Tomans.