تاثیر پدیده زوال بلوط بر ویژگی‌های مکانیکی ریشه درختان برودار (quercus brantii lindl.)

در بین اجزای مختلف پوشش گیاهی، سیستم ریشه در فرایند مسلح‌سازی خاک و جلوگیری از فرسایش نقش مهمی دارد. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر پدیده زوال بلوط بر ویژگی‌های مکانیکی ریشه درختان برودار (quercus brantii lindl). در بخشی از جنگل‌های دینارکوه استان ایلام بود. ابتدا با توجه به دامنه پراکنش قطری درختان منطقه، دو طبقه کم‌قطر (15 تا 35 سانتی‌متر) و قطور (35 تا 55 سانتی‌متر) تفکیک و در هر طبقه پنج درخت در سه تیمار درختان سالم، زوال متوسط و زوال شدید به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. از هر درخت تعدادی نمونه ریشه با حفر خاک (عمق حدود 30 سانتی‌متر) در نزدیکی درخت جمع‌آوری شد و سپس در آزمایشگاه، آزمایش‌های کششی ریشه انجام گرفت. نتایج نشان داد که رابطه قطر ریشهنیروی کششی به‌صورت توانی مثبت و رابطه قطر ریشه مقاومت کششی به‌صورت توانی منفی بود. نتایج آنالیز کوواریانس میانگین نیروی کششی و مقاومت کششی ریشه در درختان کم‌قطر نشان داد که نیرو و مقاومت کششی ریشه بین سه تیمار مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری نداشت، درحالی‌که در درختان قطور، نیروی کششی و مقاومت ریشه در درختان سالم به‌طور معنی‌داری بیشتر از درختان با زوال شدید بود. بر اثر زوال، نیروی کششی ریشه درختان در تیمار زوال شدید نسبت به درختان سالم 11.3 درصد در طبقه کم‌قطر و 22.7 درصد در طبقه قطور کاهش یافته بود. همچنین، مقادیر یادشده در مورد مقاومت کششی حاکی از کاهش به‌ترتیب 13.4 و 19.7 درصدی بود. یافته‌های این پژوهش، سبب آگاهی بهتر در مقابل خطر فرسایش خاک در قسمت‌های زوال‌یافته بوم‌سازگان زاگرس می‌شود.