>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی کال‌زایی و تاثیر سالیسیلیک اسید بر متابولیت‌های ثانویۀ کالوس ارس (juniperus excelsa)  
   
نویسنده دری احمدرضا ,کلاته جاری سپیده ,دژام محمود ,خلیقی احمد ,پیپکر توماس
منبع جنگل ايران - 1398 - دوره : 11 - شماره : 4 - صفحه:533 -545
چکیده    ارس (juniperus excelsa) درختی نورپسند و دیرزیست از خانوادۀ سرو  (cupressacea)است. این درخت کندرشد و مقاوم در برابر کم‌آبی و سرماست. تحقیق حاضر در قالب دو آزمایش جداگانه شامل بررسی غلظت هورمون‌های اکسین و سیتوکینین بر کال‌زایی ارس به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید بر تولید متابولیت‌های ثانویه (فنول و فلاونوئید) و مهار رادیکال آزاد dpph انجام گرفت. نمونه‌های گیاهی اولیۀ استفاده‌شده در این پژوهش از شاخه‌های سالم و عاری از بیماری و آفات ارس تهیه شد. از محیط کشت مخصوص گیاهان چوبی (wpm) به‌عنوان محیط پایه استفاده شد. فاکتور اول شامل اکسین در پنج سطح (صفر، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر نفتالین استیک اسید (naa) و 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر 2,4d) و فاکتور دوم شامل سیتوکینین در سه سطح (صفر، 0.25 و 0.5 میلی‌گرم در لیتر کینتین بود. نتایج تحقیق نشان داد که ریزنمونه‌ها بعد از سه هفته در محیط کالوس‌زایی به‌تدریج متورم شدند و پس از شش هفته در این ریزنمونه‌ها به‌طور کامل کالوس‌زایی انجام گرفت. بررسی اثر متقابل هورمون‌های سیتوکینین و اکسین نشان داد که بیشترین مقدار آن (80 درصد) در تیمار ترکیبی 0.25 میلی‌گرم در لیترkin  و 1 میلی‌گرم در لیتر naa به‌دست آمد. مقایسۀ میانگین با آزمون دانکن نشان داد که بیشترین وزن تر کالوس (1.1 گرم) در تیمار ترکیبی 0.25 میلی‌گرم در لیترkin  و 1 میلی‌گرم در لیتر naa به‌دست آمد. همچنین بیشترین وزن خشک کالوس (0.4 گرم) در تیمار 0.25 میلی‌گرم در لیترkin  و 1 میلی‌گرم در لیتر naa به‌دست آمد. kin در ترکیب با naa سبب ایجاد کالوس متراکم (فشرده) و زردرنگ و در ترکیب با 4,2d سبب ایجاد کالوس ترد (پفکی) و سبزرنگ شد. در بررسی اثر سالیسیلیک اسید (0، 50 و 100 میکرومولار) بر متابولیت‌های ثانویۀ بررسی‌شده مشخص شد که مقدار فنول در تیمار 100 میکرومولار (31.8 میلی‌گرم گالیک اسید در گرم وزن خشک) بیشتر از تیمارهای دیگر بود. اختلاف معنی‌داری بین تیمار شاهد و 50 میکرومولار مشاهده نشد. بیشترین و کمترین مقدار فلاونوئید به‌ترتیب در تیمارهای 100 میکرومولار سالیسیلیک اسید (9.3 میلی‌گرم کوئرستین در گرم وزن خشک) و شاهد (2.05 میلی‌گرم کوئرستین در گرم وزن خشک) به‌دست آمد. همچنین بیشترین مهار رادیکال آزاد dpph در تیمار 100 میکرومولار سالیسیلیک اسید (35.06 درصد) و کمترین مقدار آن (25.3 درصد) در تیمار شاهد مشاهده شد.
کلیدواژه اکسین، سیتوکینین، کالوس، فلاونوئید، فنول
آدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات, گروه علوم باغبانی و زراعی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات, گروه علوم باغبانی و زراعی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا, گروه کشاورزی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات, گروه علوم باغبانی و زراعی, ایران, دانشگاه تامسون ریورز, گروه علوم زیستی, کانادا
 
   The study of callus induction and effect of salicylic acid on callus secondary metabolites of Juniperus excels  
   
Authors Dorri A. ,Kalatejari S. ,Dejam M. ,Khalighi A. ,Pypker T. G.
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved