مشخصه‌های ساختاری جنگل‌های اوری در ارسباران (مطالعۀ موردی: حاتم مشه‌سی، مشگین‌شهر)

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی‌های ساختاری اوری در جنگل‌های طبیعی ارسباران در حاتم مشه‌سی مشگین‌شهر انجام گرفت. برای این منظور، سه قطعه‌ نمونۀ یک‌هکتاری انتخاب و مشخصه‌های ساختاری توده براساس برداشت کامل همۀ پایه‌های درختی و درختچه‌ای و روش فاصله‌ای (مبتنی بر نزدیک‌ترین همسایه) اندازه‌گیری شد. به‌منظور بررسی تراکم درختان از شاخص فاصله تا نزدیک‌ترین همسایه‌ها، برای بررسی تنوع الگوی مکانی از دو شاخص زاویۀ یکنواخت و کلارک و اوانز، برای بررسی آمیختگی گونه‌ای از شاخص‌های مینگلینگ و شانونوینر، برای اندازه‌گیری اختلاف ابعاد درختان از شاخص‌های تمایز قطری و ارتفاعی درختان و برای محاسبۀ تنوع درختی از شاخص ترکیبی تنوع ساختاری بهره گرفته شد. نتایج نشان داد اوری در رویشگاه اصلی خود دارای ساختار به‌نسبت همگن بوده و میانگین فاصله تا نزدیک‌ترین همسایه‌ها 2/59 متر است. نتایج حاصل از شاخص زاویه یکنواخت و شاخص کلارک و اوانز نشان‌دهندۀ الگوی یکنواخت درختان اوری بود. براساس دو شاخص مینگلینگ و شانون وینر، توده‌های تحت بررسی از آمیختگی اندکی برخوردارند و غالب درختان، اوری هستند. نتایج شاخص تمایز قطری و ارتفاعی درختان نشان داد که ابعاد درختان دارای اختلاف اندک بود. براساس شاخص ترکیبی تنوع ساختار،تنوع درختان در قطعه‌های نمونه بررسی‌شده در سطح متوسط حاصل شد. بر این اساس می‌توان گفت جوامع درختی اوری در منطقه دارای ساختاری همگن با آمیختگی کم و یک‌اشکوبه است. اطلاعات به‌دست‌آمده امکان پایش تغییرات آتی جوامع درختی اوری در منطقه را فراهم می‌آورد. همچنین به‌منظور افزایش پایداری اکوسیستمی، برنامه‌ریزی برای ایجاد ناهمگنی در ساختار توده و حمایت از دیگر گونه‌های درختی توصیه می‌شود.