بررسی عوامل موثر بر رویش قطری و مرگ‌ومیر تک‌درختان در تودۀ ناهمسال

امروزه اهمیت مدل‌های رویشی به‌عنوان ابزار مهم مدیریتی و عوامل موثر بر آنها بر کسی پوشیده نیست. بنابراین در تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر مدل‌های رویشی پرداخته شده است. بدین منظور از داده‌های 256 قطعه نمونۀ دائمی جنگل خیرود مربوط به سال‌های 1382 و 1391 استفاده شد. ابتدا، ارتباط عوامل فیزیوگرافی شامل شیب، جهت و ارتفاع با حاصلخیزی رویشگاه برای گونۀ راش با استفاده از یک مدل رگرسیونی تجربی به‌دست آمد. سپس عوامل موثر بر رویش قطری و مرگ‌ومیر تک‌درختان با استفاده از روابط رگرسیونی بررسی شد. همچنین به‌منظور درک بهتر اثرگذاری عوامل مذکور، گونه‌های درختی به چهار گروه راش، ممرز، بلندمازو و سایر گونه‌ها تفکیک شدند. به‌منظور ارزیابی مدل از سه آمارۀ rmse، mbe و ضریب ‌کارایی استفاده شد. نتایج نشان داد که رابطۀ شاخص حاصلخیزی با سه عامل جهت، شیب و ارتفاع از سطح دریا به‌ترتیب به‌صورت سینوسی، کاهشی، ابتدا افزایش و سپس کاهشی است. همچنین، رفتار شاخص‌های تحت بررسی در ارتباط با گونه‌های درختی مختلف، متفاوت بود. به‌عنوان نمونه در مدل رویش قطری گونۀ راش همۀ شاخص‌های یادشده به‌جز شاخص حاصلخیزی و تنوع شانون وینر اثر معنی‌دار داشتند و استفاده از این شاخص‌ها برای گونۀ راش، موجب کاهش خطا و اریبی و افزایش کارایی مدل شد. مدل مرگ‌ومیر نیز با درصد پیش‌بینی صحیح زیاد ارائه شد. به‌طور کلی تحقیق حاضر نشان داد که رابطۀ مدل‌های رویشی با شاخص‌های مختلف پیچیدگی زیادی دارد و باید تحقیقات بیشتری انجام پذیرد.