ارزیابی ارگونومیک خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی به روش qec در عملیات بهره‌برداری از جنگل

اختلالات اسکلتی عضلانی از مهم‌ترین موضوعات در زمینۀ سلامت شغلی در دنیای امروز است که در بیشتر مشاغل شیوع بسیار زیادی دارد و پیشگیری از آن، مستلزم ارزیابی و اصلاح وضعیت‌های کاری است. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی ریسک‌فاکتورهای اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از کار، به روش qec در کارگران دو منطقۀ جنگلی گیلان و مازندران انجام گرفت. جامعۀ آماری شامل 51 کارگر مرد شاغل در عملیات قطع و تبدیل درختان، بارگیری با دست و رانندۀ اسکیدر بود که به روش سرشماری بررسی شدند. برای تعیین شیوع علائم اسکلتی عضلانی از پرسشنامۀ نوردیک و برای ارزیابی ریسک ابتلا به این اختلالات از روش ارزیابی سریع مواجهه استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی به‌ترتیب در قسمت‌های کمر، پشت و گردن بود و بین وزن بدن، شاخص تودۀ بدن، سابقۀ کار و استعمال سیگار با اختلالات اسکلتی عضلانی ارتباط معنی‌داری وجود دارد. در ارزیابی به روش qec، 7.8 درصد از کارگران در سطح ریسک یک، 9.8 درصد در سطح ریسک دو، 9.8 درصد در سطح ریسک سه و 72.6 درصد در سطح ریسک چهار قرار گرفتند. در مواجهه با ارتعاش، میزان سرعت در عمل و استرس نیز به‌ترتیب 64.7، 62.7 و 70.6 درصد از کل کارگران در سطح بالا و بسیار بالا قرار داشتند. نتایج نشان‌دهندۀ شیوع زیاد اختلالات بین کارگران بررسی‌شده است و عمده‌ترین مشکلات ارگونومیک شامل وضعیت بدنی نامناسب، خمش و پیچش کمر، بلند کردن و حمل بارهای سنگین، ارتعاش، سرعت هنگام کار و استرس است.