کمّی‌سازی ساختار مکانی توده‌های جنگلی ارس در منطقۀ کندرق خلخال

پژوهش پیش رو با هدف کمّی‌سازی ساختار مکانی جنگل‌های ارس در منطقۀ کندرق خلخال انجام گرفت. برای این منظور سه قطعۀ یک‌هکتاری انتخاب و مشخصه‌های ساختاری توده بر‌اساس روش آماربرداری صد‌درصد و روش فاصله‌ای و مبتنی بر نزدیک‌ترین همسایه اندازه‌گیری شد. از شاخص‌های آمیختگی، شاخص‌های فاصله تا نزدیک‌ترین همسایه، کلارک و اوانز، زاویۀ یکنواخت و نیز اختلاف ابعاد درختان به‌منظور کمّی‌سازی ساختار استفاده شد. میانگین قطر و مساحت پوشش تاجی در منطقه به‌ترتیب 13/2 سانتی‌متر و 78/7 متر مربع محاسبه شد. نتایج شاخص کلارک و اوانز با مقدار متوسط 1/05 و زاویۀ یکنواخت با مقدار متوسط 0/45، نشان‌دهندۀ پراکنش یکنواخت درختان در بعضی نقاط و پراکنش تصادفی در نقاط دیگری از جنگل است. شاخص آمیختگی به‌طور میانگین دارای ارزشی برابر با 0/14 است که نشان‌دهندۀ آمیختگی کم ارس با دیگر گونه‌های دارای فرم رویشی درختی است. مقدار متوسط شاخص فاصله تا نزدیک‌ترین همسایه 3/70 متر و شاخص‌های تمایز قطری و ارتفاعی به‌ترتیب 0/16 و 0/23 به‌دست آمد. نتایج حاصل از شاخص تنوع ساختاری ترکیبی در سه قطعه با مقدار میانگین 0/23 نشان‌دهندۀ تنوع ساختاری کم در رویشگاه‌های ارس در منطقۀ تحقیق است. بر اساس نتایج این پژوهش در رویشگاه طبیعی درختان ارس، پراکنش مکانی یکنواخت، ساختار همگن و سطح تنوع ساختاری کم برآورد شد. بر این اساس در تدوین راهبردها و برنامه‌های مدیریتی باید حفظ ساختار و الگوی مکانی درختان ارس در نظر گرفته شود.