ارزیابی کمی و کیفی اسانس دو اکوتایپ نعناع دشتی (mentha spicata l.) در زمان‌های مختلف برداشت
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
محمودی سورستانی محمد
|
|
منبع
|
علوم باغباني - 1396 - دوره : 31 - شماره : 4 - صفحه:825 -835
|
|
چکیده
|
زمان برداشت گیاهان دارویی در ماه‌های مختلف سال باعث تغییر تولید ماده موثره گیاهان می‌شوند. در پژوهش حاضر، کمیت و کیفیت دو اکوتایپ نعناع کاشان و شوشتر در پنج زمان مختلف برداشت مورد ارزیابی قرار گرفت. اسانس نمونه‌ها به کمک کلونجر و به مدت سه ساعت استخراج و با دستگاه‌های گازکروماتوگراف و گازکروماتوگراف متصل به طیف‌سنج جرمی مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج نشان داد که شرایط دمایی و رطوبتی حاکم بر منطقه در فواصل زمانی برداشت اثر معنی‌داری روی رشد گیاهان و نهایتا وزن خشک برگ گیاه، میزان و اجزای اسانس دارد. بیشترین وزن خشک برگ نعناع کاشان و شوشتر به ترتیب در برداشت‌های سوم و پنجم مشاهده شد ولی برداشت پنجم نعناع شوشتر با برداشت سوم اختلاف معنی‌داری نداشت. عملکرد تجمعی برگ خشک نعناع کاشان و شوشتر به ترتیب37 .1066 و 1199.79 گرم در متر مربع بود. بیشترین میزان اسانس نعناع کاشان و شوشتر به ترتیب در برداشت‌های سوم و دوم ثبت گردید. عملکرد تجمعی اسانس نعناع کاشان و شوشتر به ترتیب 27.58 و 21.80 گرم در متر مربع بود. اجزای اصلی نعناع کاشان و شوشتر شامل کاروُن، لیمونن، سیس دی هیدروکاروُن و ترانس کاریوفیلن بودند. روند تغییرات کاروُن و سیس دی هیدروکاروُن عکس یکدیگر بودند. با این وجود، مقدار کاروُن در تمام برداشت‌ها بیش از 50 درصد بود. در مجموع، با توجه به نتایج بازده و کیفیت اسانس، بهترین زمان برداشت دو اکوتایپ، برداشت دوم و سوم بود ولی با مقایسه بازده اسانس و مقدار کاروُن در اسانس پژوهش حاضر با پژوهش‌های قبلی، برداشت دو اکوتایپ در زمان‌های برداشت مورد مطالعه توصیه می‌گردد.
|
|
کلیدواژه
|
زمان برداشت، سیس دی هیدروکاروُن، کاروُن، لیمونن، نعناع
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهید چمران اهواز, دانشکده کشاورزی, گروه علوم باغبانی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
f_mahmoodi2000@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|