معرّفی متنی و محتوایی منشآت آل برهان

رسالۀ نفایس الکلام و عرایس الاقلام از آثار منثور قرن هفتم است که به دست رضی الدّین خشّاب احمد بن محمود سمرقندی در سال 643 ق تالیف و تدوین شد. به شهادت دیباچۀ این رسالۀ منشآت گونه، رضی الدّین که در همان سال صدرنشین مسند انشا بود؛ به فرمان افتخار جهان از سران آل برهان برای جلوگیری از تضییع و انهدامِ آثار باقیماندۀ این سلسله، نفایس را تدوین کرد. این رساله مجموعه ای از مفاوضات و امثلۀ مربوط به آل برهان و مهر تاییدی بر ابقای حکومت آنها تا حداقل همین سال است.در متن نفایس الکلام –آنچنان که از ویژگی های سبک نثر اواسط قرن هفتم نیز هست به جز شیوه های نثر فنّی، گاه می توان نمونه هایی از گونه های دیگر نثر یافت که در مجموع رساله را در میان متون «فنّی بین بین» این قرن قرار می دهد.این پژوهش ضمن معرّفی مولّف نفایس، به تبیین انطباق ویژگی هایِ سبکیِ نثر فنّی قرن هفتم بر این رساله و بیان جایگاه آن در میان آثار هم تراز، بیان و اثبات اهمیّت تاریخی نفایس برای معرّفی سلسلۀ آل برهان و رساله هایی که از نفایس الکلام و نویسندۀ توانایش یاد کرده اند اختصاص دارد.

Introducing the Text and Content of the Letters of Borhan Dynasty

Nafayes alKalam va Arayes alAqlam treatise is one of the prose works of seventh century which has been written by Razi alDin Khashaab ndash Ahmad bin Mahmoud Samarqandi in 643 (A.H). According to the preface of this letterlike treatise, the author was the head of letterwriters in the very year and, obeying the command of Eftekhar Jahan (one of the leaders of Borhan dynasty), he composed this work in order to prevent the destruction of the remained works of this dynasty. This treatise is a collection of correspondences of Borhan dynasty which confirms the reappointment of their government, at least until this very year.In the text of this work, besides elaborate prose, other kinds of prose can also be identified (as one of the features of prose style in midseventh century) which, in general, places this work amongst the ldquo not elaborate not simplerdquo prose texts of this century.While introducing the author of Nafayes, this paper explains the relation between stylistic features of this treatise and the stylistic features of the seventhcentury elaborate style, and also shows the place of this work amongst the works of equal grade and proves the historical significance of this book for introducing Borhan dynasty.