«نگاهی به تصویرپردازی در نفثه‌المصدور»

نفثه المصدور شهاب الدین محمد زیدری نسوی، از شاهکارهای نثر مصنوع و فنی فارسی است. این اثر واگویه های درونی و دلنوشته های نویسنده ای دردمند است که با زبانی تصویری به شرح سرگذشت آوارگی خویش، مقارن هجوم وحشیانۀ تاتار پرداخته است. زبان مصنوع و سرشار از تصویر نویسنده، به بهترین نحو گوشه هایی از تاریخ این سرزمین را بازگو می کند. هدف از پژوهش حاضر، که به شیوۀ توصیفی تحلیلی انجام شده، بررسی جایگاه تصویر و تصویرپردازی و ابعاد مختلف آن در نفثه المصدور است. به این منظور پس از مقدمه ای کوتاه دربارۀ زمینۀ کار و اهداف پژوهش، مباحث اصلی در سه دستۀ شگردهای تصویرسازی، کارکردهای تصویرپردازی و انواع تصاویر، ذکر شده است. نتایج نشان می دهد که نویسنده با شکل دهی کانون های تصویری خاص در کنار تصاویر پراکندۀ موجود در متن؛ تقویت تصویرپردازی از طریق اجزای کلام و بهره گیری از توانمندی های زبانی و بیانی نثر؛ تصاویری آفریده است که یا تجربه هنری او را بازمی نماید و یا با انتقال آن به مخاطب، حس همراهی و همدردی مخاطب را برمی انگیزد. تصاویری که عمدتاً سطحی و اثباتی است و با ساختار اثر و نگرش نویسنده هم خوان.

A Look at Imagery in Nafseh al-Masdoor

Nafseh alMasdoor by Shahabedin Mohammad Zeidari Nasavi is one of the masterpieces of Persian elaborate prose. This book consists of the interior monologues and memoires of a sad writer who describes his selfexile and wanderings during the brutal intrusion of Mongols through an imagist language. The elaborate language of the writer which is full of images casts light on some dimensions of the history of Iran the best. The aim of this study is to investigate the place of imagery and its various dimensions in this work via descriptiveanalytic method. Doing so, after a brief introduction on the background of the work and the aims of the study, the main issues of this research are discussed in the three categories of techniques of imagery, the functions of imagery and the kinds of images. The results of this study show that the author has created the images which either reflects his artistic experiences or provokes the sympathy and accompaniment of the addressee through forming special image centers besides dispersed images in the text, strengthening imagery by parts of speech and using linguistic and rhetorical capacities of the prose. These images are mostly formal, positive and congruent with the structure of the work and attitude of the author.