شناسایی مولف متون کهن ادبی با مراجعه به ساختار‌های نحوی موجود در آن (مطالعه‌ی موردی: تذکره الاولیاء)

در ادبیات کهن فارسی آثاری وجود دارد که به دلیل قدمت تاریخی و وجود نسخه های متعدد از آن ها، ضروری است نسخه ی اصل و صحیح این آثار مشخص گردد. از آنجایی که آثار کهن وظیفه ی انتقال دانش و فرهنگ را عهده دار میباشند، تعیین نسخه ی صحیح این آثار اهمیتی ویژه می یابد. در روش های معمول از طریق مقایسه ی نسخه های گوناگون با یکدیگر(نسخه شناسی) و همچنین بررسی سبک اثر (سبک شناسی) تلاش می شود نسخه ی اصل مشخص شود. در این روش های عموماً کیفی بیشتر عوامل تاریخی، فرهنگی ، اجتماعی و حتی سیاسی آن دوره مد نظر قرار می گیرند. در دهه های اخیر، روش هایی برای تعیین مولف متون مورد استفاده قرار گرفته اند که کمی بوده و در آنها تنها عوامل زبانی مورد توجه قرار می گیرد. بدیهی است که استفاده از این روش ها به نتایجی دور از هرگونه تفسیر و تاویل منجر خواهد شد. در این پژوهش روشی کمی برای شناسایی مولف ملحقات تذکره الاولیاء به کار گرفته شده است. انتساب بخش ملحقات به عطار به دلایلی مورد تردید است. در پژوهش حاضر، ساختار های نحوی قسمت هایی از دو بخش اصلی و ملحقات این اثر استخراج ، توصیف و سپس مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از طریق آزمون آماری chi square تحلیل گشتند. براساس یافته های این پژوهش نسبت بخش های الحاقی به عطار مورد تایید قرار نگرفت.

Author Identification of Old Literary Texts Based on Syntactic Structures (Case Study: Tadhkirat al-Awliya)

In old Persian literature, there are works which due to the oldness and existence of several versions, it is necessary for the original version to be specified. Since these works are a means of transferring knowledge and culture, designation of their original version will attain special significance. In usual methods, decisions about original version are made through the comparison of several versions (codicology) and also the study of the style of the works (stylistics). These methods take into account linguistic factors including structural, stylistic, semantic, and handwriting as well as historical factors. In recent decades, new quantitative methods which concentrate just on linguistic factors were created. Furthermore, the use of these methods will make decisions making free from personal views and interpretations. This study employs a quantitative method for author identification of appendices of Tadhkirat alAwliya, for which there are doubts concerning their attribution to Attar. In this study, syntactic structures of two parts, the original one and the doubtful one ( Molhaghat ), were extracted then their frequencies were compared and analyzed through chisquare statistics. Based on the results, these parts ie. Molhaghat cannot be attributed to Attar.